Bursa koşullarında geliştirilen ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hatlarının bazı kalite özelliklerinin araştırılması

Abstract

Bu araştırma, Bursa koşullarında geliştirilen ekmeklik buğday hatlarının bazı kalite özelliklerinin ve bu özellikler arası ilişkilerin saptanması amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada bitki materyali olarak ele alınan beş farklı kombinasyona ait 12 hat ve 1 kontrol çeşit üzerinde, hektolitre ağırlığı, 1000 tane ağırlığı, yaş (gluten) öz içeriği, protein oranı ve protein verimi değerleri incelenmiştir. Araştırmada saptanan bulgular iki yıllık ortalama değerler üzerinden incelendiğinde, genotiplerin hektolitre ağırlıklarının 77.93- 81.26 kg/100lt, 1000 tane ağırlıklarının 42.88- 51.17 g , yaş öz içeriklerinin % 22.26- 37.93, protein oranının %11.85-13.44 ve protein veriminin 58.21- 84.70 kg/da arasında değiştiği saptanmıştır. Hatlar içerisinde Martonvasari9 / Sadova melezi olan 22 no’lu kombinasyona ait 1 ve 3 no’lu hatlar ile Saraybosna / Vratsa melezi olan 20-10 no’lu hat, yüksek hektolitre, 1000 tane ağırlığı, yaş öz içeriği ve protein oranı değerleri gibi kalite kriterleri yönünden ümitvar genotipler olarak değerlendirilmişlerdir. Çalışmada yaş öz içeriği ile protein oranı, hektolitre ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı arasında pozitif korelasyon değerleri elde edilmiştir.

This research was conducted to determine some quality traits of common wheat strains improved in Bursa conditions and correlations between these traits. In the study, test weight, 1000 kernel weight, gluten content, protein content and protein yield were investigated over 12 strains belongs to five different combinations and 1 control variety, used as plant material. When the determined values were investigated over two year means, it’s found out that the values are changed in genotypes between 77.93-81.26 kg/100lt in test weight, 42.88-51.17 g in 1000 kernel weight, 22.26-37.93 % in gluten content, 11.85-13.44 % in protein content and 58.21-84.70 kg/da in protein yield. In strains, 1. and 3. strains belongs to combination of 22 which is the hybrid of Martonvasari-9 / Sadova and 10. strain belogs to combination of 20 ( hybrid of Saraybosna / Vratsa) were determined favorable genotypes by their superior test weight and 1000 kernel weight, gluten content and protein content. In the study, positive correlations was obtained between gluten content and protein content, test weight and 1000 kernel weight.