Uzaktan eğitim ile uygulanan 5E modeline dayalı öğretimin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, uzaktan eğitim ile uygulanan 5E modeline dayalı öğretimin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, bilimsel süreç alt becerilerine ve bu etkilerin kalıcılığını incelemektir. Çalışmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışmamızda 5.sınıf “Işığın Yayılması” ünitesine yönelik olarak 5E öğretim modeli basamaklarına uygun olarak ders materyalleri geliştirilmiştir. Çalışma 2020-2021 eğitim öğretim yılının güz döneminde uygulanmıştır. Çalışmaya 18’i deney, 18’de kontrol grubunda olmak üzere aynı sınıfta öğrenim gören 36 tane beşinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Normal ders saatleri dışında uzaktan eğitimle gerçekleştirilen çalışmada, 18 kişilik deney grubu, altı kişilik üç alt gruba ayrılmıştır. Süreç boyunca 5E modeline uygun olarak hazırlanan ders planları doğrultusunda, her bir grupla farklı zaman dilimlerinde aynı dersler işlemiştir. 18 kişilik ii kontrol grubu, altı kişilik üç alt gruba ayrılmış ve kontrol alt gruplarında fen bilimleri öğretim programına uygun olarak hazırlanan ders planları ile dersler işlemişlerdir. Çalışma altı hafta sürmüştür. Uygulamadan sonra uzaktan eğitimle fen bilimleri programına uygun olarak bütün öğrencilerle derslere devam edilmiş ve iki ay sonra öğrencilere tekrar testi uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak; 27 adet çoktan seçmeli soru içeren “Bilimsel Süreç Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler, Shapiro-Wilk testi, bağımlı t-testi ve bağımsız t-testi ile analiz edilmiştir. Bilimsel süreç becerileri çeşitlerinin gelişimi açısından ön-test ve son test sonuçlarının doğru puan yüzdelerine bakılmıştır. Çalışmanın sonucunda; uzaktan eğitimde, hem geliştirilen 5E öğretim modeline uygun materyal ile işlenen derslerin hem de fen öğretim programına uygun olarak işlenen derslerin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri geliştirmelerinde etkili olduğunu tespit edilmiştir. Bilimsel süreç becerileri alt becerilerine ilişkin veriler incelendiğinde; çıkarım yapma, tahmin etme, verileri yorumlama, problemi belirleme, hipotez kurma, değişkenleri belirleme ve kontrol etme becerilerinde 5E öğretim modeli ile işlenen derslerin, deney yapma ve uzay- zaman ilişkileri becerisinde fen bilimleri öğretim programına göre işlenen derslerin etkili olduğu tespit edilmiştir. Sınıflama becerisinde ise her iki öğretim yönteminde her iki grupta da ortalama değişmezken, gözlem becerisinde her iki grubunda ortalama puanlarının azaldığı tespit edilmiştir. Deney ve kontrol grupları arasında kalıcılık testi puanları için uygulanan bağımsız örneklem t-testi sonuçları [t(34)= -0,921, p= .364] arasında anlamlı bir fark tespit edilememiştir. Yapılan çalışma sonucunda; uzaktan eğitimde deneysel ve nedensel becerilerin gelişimi için 5E öğretim modeline göre geliştirilmiş etkinliklerin, ders kitaplarına ek olarak uygulanması gerektiği öneri olarak sunulmuştur. Yeni yapılacak çalışmalarda farklı sınıf düzeyleri için geliştirilecek 5E öğretim modeline uygun materyallerin öğrencilerdeki bilimsel süreç becerilerine etkisinin araştırılması öneri olarak sunulmuştur.

The aim of this research is to examine the effect of teaching based on the 5E model applied with distance education on students' scientific process skills, scientific process sub-skills and permanence. In the study, a quasi-experimental design with pretest-posttest control group was used. In our study, course materials were developed in accordance with the 5E teaching model steps for the 5th grade "Spreading of Light" unit. The study was implemented in the fall semester of the 2020-2021 academic year. 36 fifth grade students studying in the same class, 18 in the experimental group and 18 in the control group, participated in the study. In the study, which was carried out by distance education outside of normal course hours, the experimental group of eighteen people was divided into three subgroups of six people. In line with the lesson plans prepared in accordance with the 5E model throughout the process, the v same lessons were taught with each group in different time periods. The control group of eighteen was divided into three subgroups of six, and the control subgroups taught lessons with lesson plans prepared in accordance with the science curriculum. The study lasted six weeks. After the application, courses were continued with all students in accordance with the science program with distance education and two months later, the students were retested. As a data collection tool; The "Scientific Process Skills Scale", which includes 27 multiple-choice questions, was used. Data were analyzed with Shapiro-Wilk test, dependent t-test and independent t-test. As a result of the study; It has been determined that both the courses taught with the material suitable for the 5E teaching model developed in distance education and the courses taught in accordance with the textbooks are effective in the development of students' scientific process skills. When the data on scientific process skills sub-skills are examined; It has been determined that the courses taught with the 5E teaching model are effective in making inferences, estimating, interpreting data, determining the problem, forming hypotheses, determining and controlling the variables, and the courses taught according to the science curriculum in the skills of experimenting and space-time relations. In classification skill, while the mean did not change in both groups in both teaching methods, it was determined that the mean scores of both groups decreased in observation skill. There was no significant difference between the independent samples t-test results [t(34)= -0.921, p= .364] applied for the retention test scores between the experimental and control groups. As a result of the study; It has been suggested that activities developed according to the 5E teaching model should be applied in addition to the textbooks for the development of experimental and causal skills in distance education. In future studies, it is suggested to