Yeşil ekonomiye geçiş sürecinde kamu altyapı yatırımı olarak karayolu harcamalarının analizi

Abstract

Bu çalışmanın çıkış noktası gelecekte insanoğlunu bekleyen en önemli sorunlardan biri kabul edilen iklim değişikliğidir. Günümüzde ulaşılan refah seviyesinin gelecekte iklim değişikliği nedeniyle nasıl evrileceği ciddi endişe konusudur. Yakın geçmişte yaşanan gıda, su ve ekonomik krizlerin aynı anda görüldüğü çoklu krizler mevcut ekonomik yapıların tartışılmasına neden olmuştur. Bu nedenle getirdiği öneriler ve ekonominin çevre ve sosyal adalet konularıyla ilişkisini ortaya koyması nedeniyle yeşil ekonomi kavramı ana çalışma konusu seçildi. Buna ilave olarak ulaşım sektöründeki kamu altyapı yatırım harcamaları detaylı olarak analiz edildi. Yeşil ekonomi kavramı ve yeşil ekonomiye geçiş süreci konularında literatürden derlenen çeşitli çalışmalardan faydalanıldı. Buradan çıkarılan kalıplar kamu maliyesi ve özellikle kamu harcamaları teorisine uygulanarak yeni bir takım kavramlardan bahsedildi. Bunlara ek olarak, ulaşım sektörü incelenirken ekonometrik analiz yöntemlerinden faydalanıldı. Karmaşık ve tek bir denklemle ifade edilmesi zor olan iktisadî durumları modellemekte kullanılan eşanlı denklem sistemleriyle analizler yapıldı. Bu alanda daha önce yapılan çalışmalarda genellikle ulaşım harcamalarının ekonomik etkileri üzerinde durulmuştur. Bu çalışmada ise karayolu altyapı harcamalarının 1998-2013 yıları arasındaki sosyal, ekonomik ve çevresel değişkenlerle ilişkileri test edildi. Yani, ulaşım harcamaları yeşil ekonomi bakış açısıyla, analiz edildi. Çıkan sonuçlarda istihdamdan karayolu altyapı yatırımlarına doğru pozitif ve tek taraflı, karayolu altyapı yatırımları ile kentleşme arasında pozitif ve çift yönlü ilişkiler bulundu. Fakat kentleşme karayolu altyapı yatırımlarını istihdamdan 2,5 kat fazla etkilediği görüldü. Karayolu altyapı yatırımları ise, GSYH’yi en az destekleyen değişkendir. Reel gelir GSYH’den pozitif etkilenirken, döviz kurundan negatif etkilemiştir. Reel gelirden ise çevresel değişkenlere doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisine ulaşıldı. Ayrıca dolaylı olarak, karayolu altyapı yatırımlarının emisyonları artırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

The starting point of this study is climate change, which is accepted as one of the most important problems awaiting mankind in the future. How the level of prosperity reached today will evolve in the future due to climate change is a matter of serious concern. Multiple crises in the recent past, in which food, water and economic crises were seen simultaneously, have led to the discussion of current economic structures. For this reason, the concept of green economy was chosen as the main study subject because of the suggestions it brought and the relationship between the economy and the environment and social justice. In addition, public infrastructure investment expenditures in the transportation sector were analyzed in detail. Various studies compiled from the literature on the concept of green economy and the transition process to green economy were used. A number of new concepts were mentioned by applying the patterns derived from this to the theory of public finance and especially public expenditures. In addition to these, econometric analysis methods were used while examining the transportation sector. Analyzes were made with simultaneous equation systems, which are used to model economic situations that are complex and difficult to express with a single equation. Previous studies in this area have generally focused on the economic effects of transportation expenditures. In this study, the relations of road infrastructure expenditures with social, economic and environmental variables between 1998-2013 were tested. That is, transportation expenditures were analyzed from a green economy perspective. In the results, positive and one-sided relations from employment to road infrastructure investments, positive and bilateral relations between road infrastructure investments and urbanization were found. However, it was seen that urbanization affects road infrastructure investments 2.5 times more than employment. Road infrastructure investments, on the other hand, are the least supportive variable to GDP. While real income was positively affected by GDP, it was negatively affected by the exchange rate. A one-way causality relationship was obtained from real income to environmental variables. In addition, it has been indirectly concluded that road infrastructure investments increase emissions