İnmeli hastalar ile bakım verenlerin sorunları ve etkileyen faktörler

Abstract

Bu çalışmanın amacı inme hastalarının bakım verenlerinin kas iskelet sistemi yakınmalarını, duygudurumlarını, yaşam kalitelerini ve sosyodemografik özelliklerini incelemek, hastaya ait faktörlerle bakım verenlerin bu özellikleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Çalışmaya dahil edilen 102 hasta ve bakım verenin sosyo-demografik verileri kaydedildi. İnme hastalarında mevcut inme riskleri, inme sonuçları, fonksiyonel durumları (Brunnstrom motor evreleme, Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği, Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi), duygudurumları (Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği), yaşam kaliteleri (İnmeye Spesifik Yaşam Kalitesi Ölçeği) değerlendirildi. Bakım verenlerinde ise eşlik eden hastalık varlığı, hasta bakımından önceki ve sonraki ağrı değerleri (10 puanlı VAS skalası), duygudurumları (Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği), yaşam kaliteleri (KF-36), kas-iskelet sistemi problemleri sorgulandı. Bakım verenlerin %75,49’unda hasta bakımı sırasında ağrı seviyelerinde artış olduğu kaydedildi. Hastaların medyan HAD-A ( Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği-Anksiyete) ve HAD-D (Hastane Anksieye Depresyon Ölçeği-Depresyon) skoru sırasıyla 9 ve 7’ydi. Hastaların %25,50’sinde anksiyete bozukluğu (HAD-A ≥ 11), %43,10’unda depresyon (HAD-D ≥ 8) tespit edildi. Bakım verenlerin medyan HAD-A ve HAD-D skoru sırasıyla 8 ve 5’ti. Bakım verenlerin %20,60’ında anksiyete bozukluğu, %26,50’sinde depresyon tespit edildi. İSYKÖ (İnmeye Spesifik Yaşam Kalitesi Ölçeği) skorlarından mobilite ( p= 0,041) ve sosyal rol (p= 0,046) bakım verenlerin HAD-A skorları arasında negatif korelasyon saptandı. Hasta bakım süresi ile bakım verenlerin HAD-A (p=0,045) skorları arasında negatif korelasyon saptandı. Bakım verenlerdeki ağrı artışı ile HAD-A ve HAD-D skorları arasında pozitif korelasyon saptandı. İnme hastalarının bakımı, bakım verenin fiziksel ve emosyonel sağlığı gibi çeşitli alanlara etki edebilmektedir. Bu nedenle, bakım verenlerin tedaviye aktif katılımı gereken inme rehabilitasyonunda tedavi hasta odaklı değil, hasta ve bakım veren odaklı yürütülmelidir.

Purpose of this study is to evaluate musculoskeletal complaints, moods, life qualities and sociodemographic characteristics of stroke patient’s caregivers and to show correlation between factors belonging to patients and these characteristics of caregivers. Sociodemographic data of 102 patients and their caregivers, which included in study, have been recorded. Stroke patient’s existing stroke risks, stroke results, functionel status (Brunnstrom Motor Recovery Stages, Functional Independence Measure, Barthel Activities of Daily Living Index), moods (Hospital Anxiety and Depression Scale), life qualities (Stroke Specific Quality of Life Scale) have been evaluated. On the other hand, caregiver’s existing comorbitidies, pain scales of before and after caregiving (10 points VAS scale), moods (Hospital Anxiety and Depression Scale), life qualities (SF-36), musculoskeletal problems are examined. 75.49% of caregivers have increasing level of pain at the time of caregiving. Patient’s median HAD-A (Hospital Anxiety and Depression Scale-Anxiety) and HAD-D (Hospital Anxiety and Depression Scale-Depression) scores are 9 and 7 respectively. 25.50% of patients had anxiety disorder (HAD-A ≥ 11) and 43.10% of paients had depression (HAD-D ≥ 8). Caregiver’s median HAD-A and HAD-D scores were 8 and 5 respectively. 20.60% of caregivers had anxiety disorder and 26.50% of caregivers had depression. From the SSQOL (Stroke Specific Quality of Life Scale) scores, mobility (p= 0.041) and social role (p= 0.046) were in negative correlation with caregiver’s HAD-A scores. Caregiving period was in negative correlation with caregiver’s HAD-A (p=0.045) scores. Caregiver’s HAD-A and HAD-D scores were in positive correlation with pain increment. Care of stroke patients may have an impact on various components like caregiver’s physical and emotional health. That’s why, rehabilitation of stroke, which is requiring active participation of caregivers to treatment, should be patient and caregiver focused, not only patient focused