Depresyon tanılı ergenlerde duygu tanıma ve düzenleme işlevleri

Abstract

Duygusal zekâ çerçevesinden bakıldığında; duygu düzenleme, kendi duygularını ve karşısındaki kişinin duygularını tanıma, duyguyu anlama ve düşünceyi yönetmek için duyguları kullanma bir arada kullanılması gereken, birbiriyle ilişkili donanımlardır. Bu mekanizmanın doğru çalışması tüm becerilerin uyum içinde kullanılmasına bağlıdır. Sosyal, akademik ve ailesel işlevselliğin sağlıklı yürütülmesi ancak duygu tanıma, zihin kuramı ve duygu düzenleme becerilerinin tümünün yeterli ve yerinde kullanımı ile mümkündür. Çalışmamızda ilk olarak ergen yaş grubunda ciddi işlevsellik kaybına yol açan Majör Depresif Bozuklukta bu becerilerin bozulmasına etki eden değişkenlerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. İkinci olarak hastalık şiddeti, anksiyete düzeyleri, sosyodemografik etkiler, yaş ve cinsiyet gibi değişkenlerin duygu düzenleme ve zihin kuramı becerileri üzerine etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Üçüncü amacımız majör depresyon tanısı konan ergenlerde duygu düzenleme zorlukları ile zihin kuramı bozuklukları arasında ilişki olup olmadığını saptamaktır. Bu çalışma, 12-18 yaş arası depresyon tanısı almış olan ergenlik çağındaki katılımcıların duygu düzenleme zorlukları, duygu tanıma becerileri ve zihin kuramı becerileri ile hastalık şiddeti, yaş ve cinsiyet gibi değişkenler arasında anlamlı bir ilişki olabileceği hipotezinden yola çıkarak yapılmıştır. Çalışmamıza 52 depresyon tanılı ergen, 56 psikiyatrik açıdan sağlıklı ergen katılmıştır. Araştırma kapsamında değişkenlerin incelenmesi için hasta ve kontrol grubuna Okul Çağı Çocukları İçin Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi - Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli (ÇDŞG - ŞY) DSM-5 yarı yapılandırılmış görüşmesi (Kaufman 1997), araştırmacılar tarafından oluşturulmuş Sosyodemografik Veri Formu, Kovaks Depresyon Ölçeği (Kovacs 1981), Klinik Global İzlenim Ölçeği (CGI) (Guy W. - 1976), Çocuklarda Anksiyete Bozuklukları Tarama Ölçeği (Birmaher 1999), Duygu Düzenlemede iv Güçlükler Ölçeği (Gratz ve Roemer 2004), Gözlerden Zihin Okuma Testi (Baron-Cohen 1997), İma Testi (Corcoran 1995) uygulanmıştır. Depresyon tanılı ergenlerde duygu düzenleme güçlükleri anlamlı düzeyde daha yüksektir, depresyon şiddetiyle korelasyon göstermektedir. En yüksek korelasyon gösteren alt boyut Strateji Yoksunluğu olarak bulunmuştur. Zihin kuramı testlerinden Gözlerden Zihin Okuma testinde anlamlı farklılık görülmezken İma Testinde anlamlı farklılık bulunmuştur, hasta grubunda anksiyete düzeyiyle korelasyon göstermektedir. DDGÖ ve ÇATÖ’den yüksek puan alma ve ailede psikiyatrik hastalığı olan bir bireyin bulunmasının depresyon tanısı almada riski arttırdığı görülmüştür. Duygu düzenleme güçlüklerinin anlamlı olarak yüksek olması literatür ile uyumludur. Alt boyutların incelenmesi ve korelasyonların ortaya konması hastalık içinde yaşanan spesifik zorlukları daha açık göstermektedir. Yapılan zihin kuramı testlerinde sosyal algısal alan değişiklik göstermezken, sosyal bilişsel alan anlamlı olarak düşük bulunmuştur. Literatür bu kavramlar bakımından farklı sonuçlar sunan çalışmalar içermektedir. Kaygı düzeyinin yüksek olması ve ailede psikiyatrik hastalık tanısı olan bireyin bulunması, depresyon riskini arttırmaktadır. Hastaların bu alanlarda da değerlendirilmeleri ve gerekli müdahalelerin yapılması gerekmektedir.

In our study, 52 adolescents between the ages of 12-18 diagnosed with depression and these patients’ emotion recognition and regulation skills are evaluated. Based on the hypothesis that adolescents' emotional regulation difficulties, emotion recognition skills and mind theory skills may have a significant relationship between variables such as disease severity, age and gender. For this purpose, 52 adolescents diagnosed with depression and 56 psychiatric healthy adolescents participated in the study. For the examination of the variables within the scope of the research, Affective Disorders and Schizophrenia Interview Schedule-Now and Lifetime (DSC-SF) DSM-5 semi-structured interview (Kaufman 1997), created by the researchers, to the patient and control groups (Kaufman 1997). Scale (Kovacs 1981), Clinical Global Impression Scale (CGI) (Guy W.-1976), Children's Anxiety Disorders Screening Scale (Birmaher 1999), Emotional Difficulty Scale (Gratz and Roemer 2004), Mind Reading Test (Baron-Cohen 1997), Manufacturing Test (Corcoran 1995) was applied. When viewed from the emotional intelligence framework; emotion regulation is the interrelated equipment that must be used together to recognize their own feelings and feelings of the other person, understand the emotion and use emotions to manage thought. The correct functioning of this mechanism depends on the harmonious use of all skills. It is possible to carry out the social, academic and family functioning properly only with adequate and appropriate use of emotion recognition, theory of mind and emotion regulation skills. In our study, firstly, it was aimed to determine the variables that affect the deterioration of these skills in Major depressive disorder, which causes vi serious loss of functionality in the adolescent age group. Secondly, the effects of variables such as disease severity, sociodemographic effects, age and gender on emotion regulation and mind theory skills. Our third aim is to determine whether there is a relationship between emotional regulation difficulties and mental theory disorders in adolescents diagnosed with major depression