Major depresif bozukluk tedavisinde ortaya çıkabilen cinsel yan etkilerle başa çıkma yönünde, hastaların tedavi alanlarındaki tercihleri ve bu tercihlerin sonuçları

Abstract

Bu çalışmanın amacı major depresif bozukluk tedavisinde ortaya çıkabilen cinsel yan etkilerle başa çıkma yönünde, hastaların tedavi alanlarındaki tercihleri ve bu tercihlerin sonuçlarının belirlenmesidir. Bu amaçla major depresif bozukluk tanısı alarak SSGİ veya SNGİ grubu antidepresan başlanan ve bu ilaçlara bağlı cinsel yan etki gelişen, toplam 22 kişi çalışmaya alınmıştır. Tüm hastaların; sosyodemografik bilgi, MDB öyküsü, cinsel işlev bozukluğunun öyküsü, tıbbi öykü ile ilgili formları doldurulmuştur. İlk vizitte hastalara cinsel yan etkilerin tedavisine yönelik üç tercih (spontan remisyonun beklenmesi, mevcut tedavisine mirtazapin eklenmesi ve antidepresan tedavinin reboksetin veya tianeptin ile değiştirilmesi) sunulmuştur. Çalışma süresince toplam 6 kez değerlendirilen hastaların Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HAM-D), Hamilton Anksiyete Derecelendirme Ölçeği (HAM-A) hastaların tercihine kör bir klinisyen tarafından, Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ACYÖ) kadın ve erkek formları ise yine hasta tercihine kör bir klinisyen eşliğinde hastalar tarafından, Klinik Global İzlem-Hastalık Şiddeti (CGI-SI) ve Klinik Global İzlenim-İyileşme (CGIGI) ölçekleri hastaların takibini yapan klinisyen tarafından doldurulmuştur. Çalışmaya alınan hastaların 14 (%63,6)’ü cinsel yan etkiye müdahale edilmesini isterken, 8 (%36,4)’i spontan remisyonu beklemeyi tercih etmiş, müdahale edilmesini istememiştir. İki grup arasında psişik anksiyete şiddeti müdahale istemeyen grupta anlamlı biçimde yüksek bulunmuştur. Müdahale edilen grupta, toplam ACYÖ skoru ve CGI-SI ve CGI-GI ölçek skorlarında anlamlı düşüş saptanmıştır. Çalışmamız sonucunda spontan remisyon gelişmeyen hastalar ve diğer müdahaleler ile cinsel disfonksiyonları düzelmeyen hastaların tümünün yeni müdahaleler istemeleri dikkat çekici bulunmuştur. Sonuç olarak, antidepresan tedavi ile remisyona ulaşmış ancak cinsel yan etki gelişen hastalarda, bu yan etkilerin iyileştirilmesi için müdahalenin gerekli olduğu, müdahale edilmeyen grupta cinsel yan etkilerde daha az iyileşme olduğu saptanmıştır.

The aim of this study is to determine the of treatment choice of patients for antidepressant induced sexual dysfunction and the efficacy of the treatment. Twenty two patients on SSRI or SNRI treatment, remitted from major depression but suffering from antidepressant induced sexual dysfunction were included in the study. Sociodemographics, history of major depression, medical illnesses and sexual dysfunction were recorded. Three choices (waiting for spontaneous remission, adding mirtazapine to ongoing treatment and switching the treatment to reboxetine or tianeptine) were offered to patients for the treatment of sexual dysfunction. Patients were evaluated by a clinician blinded to the treatment choice six times during the study by Hamilton Depression Rating Scale (HAM-D), Hamilton Anxiety Rating Scale (HAM-A), Arizona Sexual Experience Scale (ASEX), Clinical Global Impression-Severity of Illness (CGI-SI) and Clinical Global Impression-Global Improvement) scales. Fourteen subjects (63,3%) decided to have an intervention to treat sexual dysfunction while eight (36,4%) decided to wait for spontaneous remission. At baseline, subjects who decided to wait for spontaneous remission had significantly higher scores on HAM-A psychic anxiety subscale. ASEX, CGISI and CGI-GI scores significantly decreased during the study. Subjects who did not achieve spontaneous remission and those who did not benefited from intervention asked for new treatment for sexual dysfunction. In conclusion, we may suggest that a therapeutic intervention for patients remitted from major depression but suffering from antidepressant induced sexual dysfunction is required and that waiting for spontaneous remission is a less effective way to overcome sexual dysfunction induced by antidepressants.