Helisel dişli çark mekanizmalarında tasarım parametrelerinin performansa etkileri

Abstract

Bu çalışmada, dişli çarklar içerisinden evolvent profile sahip helisel dişli çarklar, Alman DIN standartları ile boyutlandırılmış ve mukavemet hesapları yapılmıştır. Ayrıca düz dişli çarkların geometrik boyutlarından da bahsedilmiştir.Çalışmanın amacı, helisel dişli çarkların çeşitli parametreler altında boyutlandırılması, diş dibi ve yan yüzey mukavemetlerinin incelenmesidir. Helisel dişli çarklara ait bu hesaplamalar için Excel programı kullanılarak pratik bir boyutlandırma ve mukavemet kontrolü programı oluşturulmaya çalışılmıştır. Bilgisayar ortamındaki bu uygulamada veriler ve hesap kısmı olmak üzere iki ana bölüm bulunmaktadır. Giriş gücü, giriş devir sayısı, pinyon dişli diş sayısı, helis açısı, çıkış devir sayısı, malzeme değerleri ve işletme tipi gibi veriler girildiğinde, program uygun modül, diş sayıları ve geometrik boyutları hesaplamakta, diş dibi ve yan yüzey mukavemetlerinin uygunluklarını kontrol etmektedir. Bu programda profil kaydırma miktarı ve sarı renkteki bölümler kullanıcı tarafından ilgili şekil ve çizelgeler kullanılarak girilmektedir. Çeşitli giriş parametreleri değiştirilerek yapılan örnek çalışmalarda farklı sonuçlara ulaşıldığı görülmüştür. Bu çalışmalar örnek uygulama olarak yapılmıştır.Dişli çarklarla ilgili birçok farklı çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada basit ve pratik bir hesaplama yöntemi oluşturulmaya çalışılmış ve kullanıcının aktif olarak şekilleri ve çizelgeleri kullanması amaçlanmıştır.

In this study power and motion transmitting elements which are forming motion mechanisms mentioned. One of the power and motion transmitting element is evolvent profiled helical gear was calculated resistance and dimentioned according to German DIN standarts. Besides geometric dimentions of spur gears are mentioned.The objective of this study is dimensioning helical gears under different paremeters and analyzing values of stress of teeth depth and side surface. For these calculations of helical gears, Ms Excel is used by making a practical dimensioning and resistance control program.In this appication there are two main sections; data and calculations. When some data like Input power,input cycle per minute,pinyon gear teeth number,helical angel,output cycle per minute,material properties and operating type is entered to the application,application is computing, proper module,teeth number and geometric dimensions and checking teeth depth and side surface resistance is appropriate or not.In this application yellow cells and profile offset size are filled out by user according to diagrams and tables. By chancing different input parameters different outputs obtained. These studies are made as example applications.In literature there are many applications about gear wheels. A basic and a practical method designed in this study and using diagrams and tables aimed by user.