Sarı kantaron’da (Hypericum perforatum L.) hiperisin ve üst drog herba verimi ile bazı morfolojik ve agronomik özellikler arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu araştırma 2001 yılında Uludağ Üniversitesi Görükle Kampüsü arazisinden, çiçeklenme başlangıcı, tam çiçeklenme ve çiçeklenme sonu olmak üzere farklı gelişme dönemlerinde toplanan Hypericum perforatum L. bitkilerinde hiperisin oranı ve üst drog herba verimi ile bazı morfolojik ve agronomik özellikler arasındaki ilişkileri ve bu özelliklerin Path analizi ile hiperisin oranı üzerine doğrudan ve dolaylı etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Korelasyon katsayılarına ilişkin sonuçlara göre; hiperisin oranı ile çiçeklenme başlangıcı ve çiçeklenme sonu döneminde tomurcuk sayısı, tam çiçeklenme döneminde ise bitki boyu arasında pozitif yönde ve önemli doğrusal ilişkiler saptanmıştır. Path analizi sonuçlarına göre hiperisin oranı üzerine etkili olan özelliklerin doğrudan etkilerinden çok genellikle üst drog herba, yaprak+sap drog herba verimi, çiçek drog verimi ve açmış çiçek sayısı özellikleri üzerinden dolaylı etkilerinin daha büyük olduğu sonucuna varılmıştır. Üst drog herba verimi ile tomurcuk sayısı, açmış çiçek sayısı, dal çapı, yaprak+sap drog verimi ve çiçek drog verimi arasında olumlu önemli ilişkiler belirlenmiştir. Sonuç olarak hiperisin oranı ve üst drog herba verimi bakımından tomurcuk ve çiçeği bol dalların sayısının yüksek olması seleksiyon kriteri olarak ele alınmalıdır.

This research was conducted to determine the correlations between the hypericin content and top drug herbage yield, some morphological and agronomical traits and also, the direct and the indirect effects of these traits on the hypericin content in Hypericum perforatum L., collected from Görükle Campus at Uludağ University, at different growing stages (the beginning of flowering, the full flowering, the end of flowering) at 2001. Results showed significant positive correlations between hypericin content and the number of buds at the beginning and at the end of flowering, also, between hypericin content and plant height at full flowering stage. The results of path analysis showed that indirect effects through top drug herbage yield, folia+stem drug herbage yield, flower drug yield and the number of opened flowers have more influence on hypericin content than the direct effects of factors like the number of buds and the plant height. Significant positive correlations were found between top drug herbage yield and the number of buds, the number of opened flower, diameter of stem, folia+stem drug herbage yield and flower drug yield. As a result, having more buds and flowering ramets should be regarded as selection criterion for the top drug herbage yield and the hypericin content.