Bir grup tıp fakültesi öğrencisinde internet bağımlılığı ile yaşam doyumu ve umutsuzluk ilişkisi

Abstract

İnternetin günlük yaşantımızın bir parçası haline gelmesiyle birlikte ‘sağlıklı internet kullanımı’ ve ‘internet bağımlılığı’ kavramları ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırmalar internet bağımlılığının pek çok başka hastalığa yol açtığını ya da bir eşlikçi hastalık olabileceğini göstermektedir. İnternet bağımlılığının yüksek stres ya da kaygı yaşayan bireylerde daha fazla görüldüğü bilinmektedir. Hem eğitim hem de çalışma hayatı boyunca yüksek strese maruz kalan hekimler internet bağımlılığı için riskli bir grubu oluşturmaktadır. Bu tez çalışması, Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde öğrenim gören 1. ve 6. sınıf öğrencilerinde ‘İnternet Bağımlılığı’ sıklığı ve bunun ‘Umutsuzluk’ ve ‘Yaşam Doyumu’ ile ilişkisini saptamaya yönelik planlanmıştır. Bursa Uludağ Üniversitesi Klinik Araştırmalar Etik Kurul onayı (Karar no: 2020-12/24) alındıktan sonra çalışmaya başlanmış, katılan öğrencilerden aydınlatılmış onam alınmıştır. Çalışma literatür taranarak oluşturulan anket yöntemi kullanılarak yapılandırılmıştır. Anketin ilk kısmında sosyo-demografik veriler (12 soru), ikinci kısmında ‘Young İnternet Bağımlılığı Testi’ (20 soru), üçüncü kısmında ‘Yaşam Doyumu Ölçeği’ (5 soru) ve dördüncü kısmında ‘Beck Umutsuzluk Ölçeği’ (20 soru) yer almaktadır. Araştırmada öğrenim gören tüm 1. ve 6. sınıf öğrencilerine ulaşılması hedeflenmiş (650), hedefin %50,3’üne (327) ulaşılmıştır. Çalışmaya dahil edilen 327 öğrencinin yaş ortalaması 21,92±3,03 yıldır. 1. sınıflar içindeki kadın katılımcı %59,5 (n=91), erkek katılımcı %40,5 (n=62) iken; 6. sınıflarda kadın ve erkek katılımcı oranı sırasıyla %56,9 (n=99) ve %43,1 (n=75)’tür. Sigara ve alkol kullanımı 1. sınıflar için sırasıyla %5,9 (n=9) ve %17,6 (n=27), 6. sınıflar için %22,4 (n=39) ve %39,7 (69)’dir. Çalışmadaki 1. sınıf öğrencilerinin ölçek medyan değerleri Young İnternet Bağımlılığı Testi için 39 (20-90), Beck Umutsuzluk Ölçeği için 10 (5- 20), Yaşam Doyumu Ölçeği için 20 (5-34) olarak bulunmuştur. Aynı ölçekler v için 6. sınıf öğrencilerinin medyan değerleri sırasıyla 38 (20-85), 10 (0-16) ve 20 (5-35) bulunmuştur. Katılımcıların öğrenim gördükleri sınıflara göre ölçek değerleri arasında farklılık bulunmamıştır (Young için p=0,684; Beck için p=0,135; Yaşam doyumu için p=0,635). 6. sınıflar için cinsiyet ile ölçek puanları arasında bir ilişki bulunmazken, 1. sınıflar için erkek cinsiyette yaşam doyumu puanları daha düşük bulunmuştur (p=0,026). Diğer ölçeklere ait puanlar ile cinsiyet arasında ise herhangi bir ilişki saptanmamıştır. Sınıflardaki sigara ve alkol kullanımı incelendiğinde hem sigara hem de alkol kullanımının 6. sınıflarda daha fazla olduğu görülmüştür (p<0,001). Sigara içimi ile ölçek ortalama puanları için bakıldığında, sigara içen 6. sınıf öğrencilerinde yaşam doyumu puanları daha düşüktür (p=0,007). Yaşam yerleri açısından ele alındığında, her iki sınıf için de ölçek puanları ile yaşam yeri arasında bir ilişki saptanmamıştır. İnternet kullanım amacı ve sınıflar arasındaki ilişki incelendiğinde, ‘haberler ve gündem takibi’ (p=0,007), ‘alışveriş’ (p=0,032) ve ‘diğer’ (p=0,023) yanıtları 6. sınıflarda daha fazla; ‘ödev ve dersler’ (p<0,001), yanıtı 1. sınıflarda daha fazla fazladır. Ölçek ortalama puanları ile internet kullanım amacı arasında bir ilişki saptanmamıştır. 6. sınıflar içinde psikolojik rahatsızlık tanısı alan daha fazla kişi bulunmaktadır (p<0,001). Psikolojik rahatsızlık varlığı ile ölçek ortalama puanları arasında her iki sınıf için anlamlı bir ilişki elde edilememiştir. Çalışmaya dahil edilen tüm katılımcılar için bakıldığında internet bağımlılığı ile umutsuzluk arasında bir ilişki bulunmazken, internet bağımlılığı ile yaşam doyumu arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir (r=-0,159; p=0,004). Buna göre Young İnternet Bağımlılığı Testi’nde alınan puan arttıkça Yaşam Doyumu Ölçeği’nden alınan puan azalmaktadır. Aynı analiz sınıflara göre yapıldığında, 6. sınıflar için de benzer sonuç elde edilmiştir (r=-0,188; p=0,013). Sonuç olarak araştırmamızda internet bağımlılığının umutsuzluk üzerine anlamlı bir etkisi saptanmamış olmakla birlikte 6. sınıflar için, internet bağımlılığı puanları arttıkça yaşam doyumu azalmaktadır. Koruyucu hekimliğin vi sağlık sistemindeki önemli yapıtaşlarından olması gerçeği ile, tıp fakültesi öğrencilerinde bağımlılığa yol açabilecek faktörlerin erken belirlenmesi ve buna yönelik tedbirlerin alınması çok önemlidir. Hastalarına yol gösterici konumunda olan hekimlerin gerek kendileri gerekse hastaları için internet bağımlılığı ile ilgili farkındalıklarının artması erken müdahale şansını arttıracaktır. Bağımlılığın olumsuz etkileri ortaya çıkmadan durdurulması sağlıklı toplum adına atılan büyük bir adım olacaktır. Buradan hareketle çalışmamız, internet bağımlılığı ve beraberindeki rahatsızlıkların neler olabileceğini öngörme açısından bir farkındalık oluşturmaktadır.

With the internet becoming a part of our daily life, the concepts of 'healthy internet use' and 'internet addiction' have emerged. Studies show that internet addiction causes many other diseases or may be a comorbid disease. It is known that internet addiction is more common in individuals experiencing high stress or anxiety. Physicians, who are exposed to high stress during both their education and working life, constitute a risky group for internet addiction. The aim of this study is to determine the frequency of 'Internet Addiction' and its relationship with 'Hopelessness' and 'Satisfaction with Life' in 1st and 6th grade medical students at Bursa Uludağ University Faculty of Medicine. After the approval of Bursa Uludağ University Clinical Research Ethics Committee (Decision no: 2020-12/24), the study was started and informed consent was obtained from the participating students. The study was structured using the questionnaire method created by scanning the literature. The first part of the questionnaire includes sociodemographic data (12 questions), the second part includes the 'Young Internet Addiction Test' (20 questions), the third part includes the 'Life Satisfaction Scale' (5 questions), and the fourth part includes the 'Beck Hopelessness Scale' (20 questions). In the research, it was aimed to reach all 1st and 6th grade students (650), 50.3% of the target (327) was reached. The mean age of 327 students included in the study was 21.92±3.03 years. While female participants in the 1st grades were 59.5% (n=91), male participants were 40.5% (n=62); The ratio of female and male participants in 6th grades is 56.9% (n=99) and 43.1% (n=75), respectively. viii The mean scores of the 1st grade students in the study were 39 (20- 90) for the Young Internet Addiction Test, 10 (5-20) for the Beck Hopelessness Scale, and 20 (5-34) for the Life Satisfaction Scale. For the same scales, the mean scores of 6th grade students were found to be 38 (20-85), 10 (0-16), and 20 (5-35), respectively. There was no difference between the scale scores of the participants according to the classes they studied (p=0.684 for Young; p=0.135 for Beck; p=0.635 for life satisfaction). While there was no relationship between gender and scale scores for 6th graders, life satisfaction scores were found to be lower in male gender for 1st graders (p=0.026). No correlation was found between the scores of other scales and gender. When smoking and alcohol use in classes were examined, it was seen that both cigarette and alcohol use were higher in 6th grades (p<0.001). Considering the relationship between smoking and the mean scores of the scale, 6th grade students who smoked had lower life satisfaction scores (p=0.007). For the living places of 1st and 6th grade students, while in 1st grades the number of people living at home with their family is higher, in the 6th grades, those who live alone at home, those who live with friends at home and those who stay in the dormitory and those who tick "other" are more common (p<0.001). There is no relationship between scale scores and living place. When the relationship between internet usage purpose and classes is examined, the answers to 'news and agenda follow-up' (p=0.007), 'shopping' (p=0.032) and 'other' (p=0.023) are more common in 6th grades; 'homework and lessons' (p<0.001), the answer is more in 1st grades. No correlation was found between the mean scores of the scale and the purpose of internet use. There are more people diagnosed with psychological disorders in 6th grades (p<0.001). There was no significant relationship between psychological discomfort and scale mean scores for both classes. For all the participants included in the study, no relationship was found between internet addiction and hopelessness, but a significant relationship was found between internet addiction and life satisfaction (r=-0.159; p=0.004). ix Accordingly, as the score on the Young Internet Addiction Test increases, the score on the Life Satisfaction Scale decreases. When the same analysis was performed according to the classes, similar results were obtained for the 6th grades (r=-0.188; p=0.013). As a result, as internet addiction scores increase, life satisfaction decreases for all participants and 6th graders in our study. However, no significant effect of internet addiction on hopelessness was found. With the fact that preventive medicine is one of the important building blocks of the health system, it is very important to identify the factors that may lead to addiction in medical school students early and to take precautions accordingly. Increasing the awareness of physicians who guide their patients about internet addiction, both for themselves and for their patients, will increase the chance of early intervention. Stopping addiction before its negative effects occur will be a big step for a healthy society. From this point of view, our study creates an awareness in terms of predicting internet addiction and its accompanying disorders.