Roma İmparatorluk Çağı Küçük Asyası'nda özel şahıs ismiyle anılan agon'lar

Abstract

Bu araştırma, esas olarak epigrafik belgeler ve yansıdıkları ölçüde -ki çok kısıtlıdır- edebi, numismatik ve arkeolojik kaynaklar ışığında, Roma İmparatorluk Çağı’nda Küçük Asya kentlerinde düzenlenen ve özel şahıs ismiyle anılan agon’ların bir araya getirilip farklı boyutlarıyla incelenmesini konu alan tematik corpus çalışmasıdır. Tezin ilk bölümünde agonistik sahaya ilişkin genel tanımlar yapıldıktan sonra, antik kaynaklar ve Jakob Burckhardt’ın görüşleri ışığında agon’ın doğası hakkında bilgi verildi. Ardından Arkaik Dönem’den başlayarak Roma İmparatorluk Çağı’na uzunan yaklaşık 1000 yıllık zaman zarfında Eski Yunan ve Roma dünyasındaki agonistik festivallerin genel durumu özetlendi. İkinci Bölüm’de yaklaşık olarak 340 yazıt incelenip Küçük Asya bölge ve kentlerindeki özel şahıs isimli (Romalı magistratus’lar dahil) agon’lar tespit edildi ve bölge-kent-festival silsilesiyle alfabetik olarak listelenerek her bir festival kapsamlı bir şekilde değerlendirildi. Üçüncü Bölüm’de, bir önceki bölümde tespit edilip değerlendirilen şahıs isimli festivaller çeşitli kriterlere -ki bunlar bölüm başlıklarını oluşturmaktadır- göre tasnif edilip hem kendi içindeki hem de diğer agon türleriyle olan benzerlikleri, farklılıkları ve istisnai durum arz eden noktaları ortaya çıkartılıp yorumlanmıştır.

This dissertation is a thematic corpus study discussing various dimensions of the agones named after private individuals and held in cities of Asia Minor during the Roman Imperial Period mainly in the light of epigraphical documents along with - though they offer very limited information- literary, numismatic, and archeological sources. In the first chapter of the thesis, after dealing with general descriptions related to the agonistic field, information is presented about the nature of agon in the light of ancient sources and Jakob Burckhardt’s views. Afterwards, general situation of the agonistic festivals in the ancient Greek and Roman world over the course of 1000 years reaching from the Archaic Era to the Roman Imperial Period is summarized. In the second chapter the agones named after private individuals (including Roman magistratus) in regions and cities of Asia Minor detected by an examination of approximately 340 inscriptions and each festival put to a comprehensive evaluation being listed in alphabetic order in a series of region-city-festival. In the third chapter, the agones named after private individuals detected and evaluated in previous chapter are classified according to a series of criteria - which also constitute the chapter titles- and their similarities, differences, and exceptions both between themselves and with other types of agones are revealed and interpreted.