Sürdürülebilir tüketim ve çevre bilinci üzerine bir araştırma: Bursa ili örneği

Abstract

Sürdürülebilir tüketim kavramının terminolojiye girişi 1992 yılında Rio Dünya Konferansı ile olmuştur. Sürdürülebilir tüketime yönelik araştırmalar; tüketicilerin yaşam tarzlarının, sosyal çevrelerinin, tüketim eğiliminin, teknolojinin, eski alışkanlıklarının, bulundukları coğrafyanın ve hatta küresel ve toplumsal olayların sürdürülebilir tüketim davranışlarına etkisini sorgulamaktadır. Ayrıca tüketim araştırmaları işletmelere ve politika yapıcılara da sürdürülebilirlik yolunda önemli ipuçları vermektedir. Bu çalışmada Bursa İl’inde 400 kişi ile çevrimiçi anketler yapılarak tüketicilerin sürdürülebilir tüketim ve çevre bilinci üzerine davranışları incelenmiştir. Anket verileri yüzde değerler ve ki-kare analizi kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmada tüketicilerin sürdürülebilir tüketim davranışlarının belirlenmesi, çevre ve israf sorunlarının çözülmesine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Anket sonuçlarında tüketicilerin yaşları ile alışveriş yaptıkları yerler arasında ve gelir düzeyleri ile gıdaların çöpe atılma nedenleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Ankete katılanların %72,2 ‘si gıda alışverişlerini marketlerden yapmayı tercih ederken %10,25’i internet üzerinden yaptığını ifade etmiştir. İnternet üzerinden gıda alışverişi yapanların ise %85,36 ‘sının 18-39 yaş aralığında olduğu tespit edilmiştir. Gıda maddelerinin %30,25 ‘i tüketilmemesi ve fazla alınması nedeniyle atılırken %40 ‘ı bozulması nedeniyle atılmaktadır. Hane halkının %7,5 ‘i gıda israfına yönelik hiçbir önlem almazken %41,5 ‘i aldığı önlemlerin yeterli olmadığını düşünmektedir. Araştırmanın sonuçlarına göre %27’lik bir oranla en çok ekmek ve unlu mamullerin israf edilmiştir. Elde edilen verilerden yola çıkarak tüketici farkındalığını arttırmaya yönelik çalışmalar yapılması, özellikle gıda israfını önlemeye ilişkin etkin önlemler alınması gerekmektedir.

The phrase ‘sustainable consumption was entered to the terminology with the Rio World Conference in 1992. The influence of consumers’ lifestyles, social settings, consumption trends, technology, old habits geography and even global and social events on sustainable consumption behaviors are all being investigated. Furthermore, consumption studies provide important clues to businesses and policymakers on the path to sustainability. In this study, the behaviors of consumers on sustainable consumption and environmental awareness were examined by conducting online surveys with 400 participants in Bursa. Survey data were evaluated using percentage values and chi-square analysis. The purpose of this study is to determine consumers’ sustainable consumption habits and to contribute to the solution of environmental and waste issues. According to the survey’s findings, there is a significant relationship between the consumers’ ages and the stores where they shop, as well as their income levels and the reasons for wasting food. While 72, 2% of the respondents preferred to do their food shopping in the markets, 10, 25% stated that they did it online. It was determined that 85, 36% of those who shopped for food online were between the ages of 18-39. While 30.25% of the foodstuffs are wasted due to not being consumed and taken in excess, 40% is wasted due to spoilage. While 7, 5% of the households do not take any measures against food waste, 41, 5% think that the measures they take are not sufficient. According to the results of the survey, the most wasted bread and bakery products were found to be 27 %. Based on the data obtained, it is necessary to carry out studies to increase consumer awareness, and to take effective measures especially to prevent food waste.