Serbest ticaret anlaşmalarının dış ticarete etkisi: Moğolistan örneği

Abstract

Birinci dünya savaşının başlaması uluslararası ticaretin gelişimini yavaşlatmıştır. İkinci dünya savaşından sonra uluslararası ticaret canlanmaya başlamıştır. Bu dönemden sonra her ülke ekonomisini toparlamaya başlamış ve bugünkü ticaretin yapısını oluşturmuştur. Günümüzde uluslararası ticaret çok hızlı gelişmektedir. Dış ticaret, ülkeler arasında hizmet ve mal varlığı değiştirme faaliyetidir. Dış ticaret tamamen ithalat ve ihracat ile ilgilidir. Dünyadaki bir çok ülkenin ekonomik büyümesi dış ticaretine bağlıdır. Bu nedenle her ülke çok taraflı anlaşmalar, serbest ticaret anlaşması ve bölgesel ticaret anlaşmaları imzalamayı hedeflemektedir. Ticaret anlaşmaları, dış ticaret politikasının önemli bir aracıdır. Çok taraflı ve serbest ticaret anlaşmaları gelişmiş ülkelerde daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak çoğu gelişmekte olan ülkede ise daha az kullanılmaktadır. Bunlardan biri Moğolistan'dır. Bu çalışmada Moğolistan’ın 2016 yılında Japonya ile imzaladığı sertbest ticaret anlaşmasının Moğolistan ekonomisi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Çalışmada açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi (revealed comparative advantage) kullanılmıştır. Bu endekste 2016-2020 yılların verileri ve anlaşmadan önceki üç yılın ve sonraki üç yılın ortalaması alınarak karşılaştırmalı üstünlükler endeksi hesaplanmıştır. Sonuca göre bu anlaşmanın Moğolistan ekonomi üzerinde etkisi kısa vadede olumlu etkilediği, uzun vade de ise zaman aralığı kısıtlı olması nedeniyle net şekilde ortaya çıkmamıştır.

The outbreak of World War I slowed the development of international trade. After world war II, International trade began to recover. Since then, each country economic recovery has shaped the current trade structure. Today, international trade is developing rapidly. Foreign trade is the exchange of goods and services between countries. Foreign trade is the process of import and export. In many parts of the world, economic growth depends on foreign trade. That is why every ountry seeks to sign multilateral agreements, free trade agreements and regional trade agreements. Trade agreements are an important tool of foreign trade policy. In developed countries, multilateral and free trade agreements are widely used. However, it is rarely used in most developing countries. One of them is Mongolia. This study investigated impact of Mongolia& 2016 free trade agreement with Japan on the Mongolian economy. The comparative advantage index was used in the study. The index is a comparative advantage index based on the 2016-2020 average of the three years before and after the contract was signed. The conclusion is that the impact of this agreement on the Mongolian economy is not clear, as it has had a positive impact in the short term and was limited in the long run.