Muhasebe denetiminde kontrol riskinin hesaplanması ve bir uygulama

Abstract

Türkiye’de işletmelerin muhasebe denetiminde, dünyada uygulanan standartlara erişmesi ve denetim kalitesinin artırılması Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından Uluslararası Denetim Standartları paralelinde yayımlanan Türkiye Bağımsız Denetim Standartları’nın uygulanması ile mümkün olmaktadır. Standartlardaki düzenlemelerin sağlıklı bir şekilde uygulanması ve güvenilir sonuçlar elde edilmesi işletmelerin kontrol riskinin tespiti ile yakından ilgilidir. Denetim işlemlerinde öncelikle denetlenen işletmedeki kontrol riskinin hesaplanması, denetçinin işini kolaylaştırmaktadır. Kontrol riski hesaplamaları, işletmelerdeki iç kontrol sisteminin varlığı ve bu sistemin etkin olarak işletilip işletilmediğinin ilgili denetim standartlarına uygun olarak araştırılmasını kapsamaktadır. Bu çalışmada, öncelikle Türkiye Bağımsız Denetim Standartları kapsamında iç kontrol sistemi kuramsal olarak incelenmiş ve kontrol riski tespiti için yapılması gereken sorgulamalardan bahsedilmiştir. Çalışmanın uygulama bölümünde anket, görüşme ve doküman inceleme metodu ile bir firmanın iç kontrol sistemi analiz edilerek kontrol riski tespit edilmiştir. Araştırmaya konu edilen firmaya, orta seviyede olan iç kontrol sisteminin iyileştirilmesi için, bağımsız denetim standartlarına uygun iç kontrol sisteminin kurulmasına ilişkin öneriler sunulmuştur.

The achievement of the standards applied in the world in the accounting auditing of the enterprises in Turkey and the increase of the audit quality is possible with the implementation of the Turkish Auditing Standards published by the Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority in parallel with the International Auditing Standards. The sound implementation of the regulations in the standards and the obtaining of reliable results are closely related to the determination of the control risk of the enterprises. Calculation of the control risk in the audited business primarily facilitates the work of the auditor. Control risk calculations cover the existence of the internal control system in the enterprises and the investigation of whether this system is operated effectively in accordance with the relevant auditing standards. In this study, first of all, the internal control system was examined theoretically within the scope of Turkish Independent Auditing Standards and the inquiries to be made for the determination of control risk were mentioned. In the application part of the study, the control risk was determined by analyzing the internal control system of a company with the survey, interview and document review method. Suggestions for the establishment of an internal control system in accordance with independent auditing standards were presented to the company, which was the subject of the research, in order to improve the medium level internal control system.