Sigara bırakma polikliniğinin bir yıllık takip sonuçları: Sigara bırakmayı etkileyen faktörler

Abstract

Sigara tüm dünyada önlenebilir morbidite ve mortalitenin en önemli sebeplerinden biridir. Sigara bırakma sürecindeki hastalara yardımcı olmak amacıyla birçok yöntem geliştirilmiştir. Çalışmamızda, Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Sigara Bırakma Polikliniği'ne başvuran hastaların bir yıllık takip sonuçları bağlamında sigara bırakma durumları ve sigara bırakmayı etkileyen faktörleri araştırmayı amaçladık. Çalışma tek merkezli, kesitsel ve telefon ile aranarak uygulanan anket yöntemi ile yürütülmüş olup, 10 Ağustos 2020-9 Ağustos 2021 tarihleri arasında Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Sigara Bırakma Polikliniği'ne sigara bırakma amacıyla başvuran 18 yaş ve üzeri gönüllüler dahil edilmiştir. Araştırmada sosyodemografik bilgi formu, özgeçmiş ve sigara içme özellikleri detaylı sorgulanarak, Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi (FNBT), Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD Ölçeği) kullanılmıştır. Çalışma grubunun yaşları 19 ile 76 arasında değişmekte olup, 288'i (%63,9) erkek, 163'ü (%36,1) kadın olmak üzere toplam 451 kişiden oluşmaktadır. Çalışmaya katılanlardan üçüncü ay sonunda 209 kişi (%46,3) bırakmışken, 242 kişi (%53,7) bırakamamış; altıncı ay sonunda 160 kişi (%35,5) bırakmışken, 291 kişi (%64,5) bırakamamıştır. Katılımcıların sigara bırakma durumları ile işte çalışması, düzenli fiziksel aktivitesinin (spor) olması, psikiyatrik hastalık tanılı olmak, alkolle birlikte tüketmekten keyif almak, daha önce ki sigara bırakma süresi, yaşadığı evde sigara içenlerin sayısı, farmakoterapi, tedavi süresi, sigara bırakma polikliniğinde kontrol muayeneleri, sigarayı ilk kez deneme yaşı arasında ilişki bulunmuştur. FNBT, HAD anksiyete ve depresyon skorları ile üçüncü ay bırakma durumu arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Sigara bırakma tedavisinde hastayı bütüncül değerlendirmek, kişiye özel motivasyonel görüşme ve tedavi yöntemi seçmek bırakma başarısını arttırmak için çok önemlidir. Sigaraya başlama nedenlerini ve sigarayı en çok niçin tükettiğini detaylandırmak, gelecek nesillerin sigaraya başlamasının önüne geçebilmeye; sigara bırakma nedenleri, bırakmayı düşünmeyenlere farklı bakış açıları sunarak bırakmaya teşvik etmeye; bırakma sürecinde olumlu-olumsuz etkenleri tespit etmek; kişiye yönelik davranışsal destek ve tedavileri vererek bırakma başarısı şansını artırmamızı sağlayacaktır.

Smoking is one of the most important causes of preventable morbidity and mortality worldwide. Many methods have been developed to assist patients in the smoking cessation process. In our study, we aimed to investigate the smoking cessation status and the factors affecting smoking cessation in the context of one-year follow-up results of the patients who applied to the Bursa Uludağ University Faculty of Medicine Family Medicine Smoking Cessation Outpatient Clinic. The study was carried out with a single-center, cross-sectional and telephone survey method, and volunteers aged 18 and over who applied to Bursa Uludağ University Faculty of Medicine Family Medicine Smoking Cessation Polyclinic between August 10 2020 and August 9 2021 were included. Fagerström Nicotine Dependence Test (FNDT), Hospital Anxiety and Depression Inventory (HAD) Scale was used by questioning sociodemographic information form, background and smoking characteristics in detail. The age of the study group varies between 19 and 76 and consists of a total of 451 people, 288 (63.9%) men and 163 (36.1%) women. While 209 (46.3%) of the study participants quit at the end of the third month, 242 (53.7%) could not; At the end of the sixth month, while 160 (35.5%) people quit, 291 (64.5%) could not quit. Participants' smoking cessation status, working at work, regular physical activity (sports), being diagnosed with a psychiatric disease, enjoying consuming with alcohol, previous smoking cessation time, number of smokers in the home they live in, pharmacotherapy, treatment period, control examinations in the smoking cessation outpatient clinic There was a correlation between age at first attempt to smoke. A significant correlation was found between FNBT, HAD anxiety and depression scores and the third month quitting status. In the treatment of smoking cessation, it is very important to evaluate the patient holistically, to choose a personalized motivational interview and treatment method to increase the success of quitting. Detailing the reasons for starting smoking and why people consume it the most, to prevent future generations from starting to smoke; reasons for quitting smoking, offering different perspectives to those who do not intend to quit, to encourage them to quit; to identify positive and negative factors in the quitting process; It will enable us to increase the chances of quitting success by providing personalized behavioral support and treatments.