Apendektomi olan çocuklarda mentollü sakız çiğneme uygulamasının ameliyat sonrası bulantı, kusma ve hastanede kalış süresine etkisi

Abstract

Araştırma apendektomi olan çocuklarda mentollü sakız çiğneme uygulamasının ameliyat sonrası bulantı, kusma ve hastanede kalış süresine etkisini belirlemek amacıyla deneysel araştırma olarak yapıldı. Araştırmanın evrenini Nisan- Haziran 2022 tarihleri arasında Bursa Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Cerrahi kliniğinde yatan apendektomi geçiren 7-18 yaş grubundaki çocuklar oluşturdu. Araştırmanın örnekleminde ise ameliyat sonrası bulantı-kusması olan, araştırmaya katılmayı kabul eden ve örneklem seçim kriterlerine uyan toplam 60 çocuk (girişim=30, kontrol=30) yer aldı. Apendektomi sonrası çocuk kliniğe getirildikten sonraki ikinci saatten başlayarak, bulantısı ve kusması olan girişim grubundaki 30 çocuğa sakız çiğneyebildiği ve talimatları uygulayabildiği anda mentollü şekersiz sakız verilmiş ve ortalama 15 dakika çiğnemesi istenmiştir. Kontrol grubundaki çocuklara ise herhangi bir işlem yapılmadı. Araştırmanın verileri çocuğun tanıtıcı özellikleri ve postoperatif bulantı-kusma ve bağırsak fonksiyonlarına ilişkin anket formu ve BARF bulantı ölçeği kullanılarak toplandı. Araştırmanın istatistiksel analizleri için ki-kare testi, Mann-Whitney U testi, Fisher-Freeman-Halton testi, Spearman korelasyon katsayıları, Kruskal Wallis testi kullanıldı. Araştırma grupları ameliyat sonrası bulantı ve kusmaya neden olabilecek cinsiyet, yaş, BKİ, ameliyat türü, ailede ameliyat sonrası bulantı ve kusma öyküsü, ameliyat süresi gibi değişkenler açısından benzerdi (p>0,01). Sakız çiğneme döneminde ölçülen BARF skorunun girişim grubunda daha düşük değerde ve beklenildiği üzere de ön test dönemine göre hesaplanan fark skoru değerinin ise girişim grubunda daha yüksek olduğu tespit edildi (p<0,001). Yapılan analiz sonucunda hastanede kalış süresine göre gruplar arasında anlamlı fark olduğu ve mentollü sakız çiğneme uygulamasının hastanede kalış süresini bir gün azalttığı saptandı (p=0,019). Sonuç olarak ameliyat sonrası bulantı şiddetinin ve hastanede kalış süresinin azaltılması amacıyla ameliyat sonrası dönemde sakız çiğneme uygulaması önerilebilir.

The study was conducted as an experimental study to determine the effect of menthol chewing gum application on postoperative nausea, vomiting and length of hospitalization in children with appendectomy. The population of the study consisted of children aged 7-18 who underwent appendectomy in Bursa Yüksek İhtisas Training and Research Hospital Pediatric Surgery clinic between April and June 2022. A total of 60 children (intervention=30, control=30) who had post-operative nausea and vomiting, who agreed to participate in the study, and who met the sample selection criteria, were included in the sample of the study. Starting from the second hour after the child was brought to the clinic after appendectomy, menthol sugar-free gum was given to 30 children in the intervention group with nausea and vomiting as soon as they could chew gum and follow the instructions and were asked to chew for an average of 15 minutes. The children in the control group were not treated. The data of the study were collected using a questionnaire on the child's introductory characteristics and postoperative nausea-vomiting and bowel functions, and the BARF nausea scale. Chi-square test, Mann-Whitney U test, Fisher-Freeman-Halton test, Spearman correlation coefficients, Kruskal Wallis test were used for statistical analysis of the study. The study groups were similar in terms of variables that may cause postoperative nausea and vomiting such as gender, age, BMI, type of surgery, family history of postoperative nausea and vomiting, and duration of surgery (p>0.01). It was determined that the BARF score measured during the gum chewing period was lower in the intervention group and, as expected, the difference score value calculated according to the pre-test period was higher in the intervention group (p<0.001). As a result of the analysis, it was determined that there was a significant difference between the groups according to the length of hospital stay, and menthol chewing gum reduced the length of hospital stay by one day (p=0.019). As a result, chewing gum can be recommended in the postoperative period in order to reduce the severity of postoperative nausea and length of hospitalization.