Türkçe ve Arapçanın yabancı dil olarak öğretilmesinde kullanılan ders kitaplarının karşılaştırılması

Abstract

Ders kitapları yabancı dil öğretiminin en önemli araçlarından biridir. Ders kitabı materyali hazırlamak dikkat, zaman ve çaba gerektirir. Dil canlı bir varlık olduğuna göre dil öğretme aracı olan ders kitapları sürekli güncellenmelidir. Yabancı dil öğretimi ders kitapları, öğrencilerin başarısını ve yabancı dile hâkim olmasını önemli ölçüde etkiler. Bu çalışmada Türkçe ve Arapçanın yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitapları karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Farklı dillerin öğretimi ile ilgili kitapların karşılaştırılması alana ve eğitime katkıda bulunmaktadır. Araştırmada, farklılıklar ve benzerlikler tespit edilerek kitapların nasıl geliştirileceği, nasıl daha iyi hâle getirileceği ve en çok neye dikkat edileceği sorularının cevapları aranmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılarak "İstanbul: Yabancılar İçin Türkçe" ve "Al-Kitaab Arapça", "Yedi İklim Türkçe" ve "Silsiletü'l-Lisan"ders kitapları arasındaki farklılıklar ve benzerlikler tespit edilmiştir. Araştırmanın veri kaynakları olan Türkçe ve Arapça ders kitaplarında, dört dil becerisinin kazandırılmasında kullanılan yöntemler incelenmiştir. Doküman analizi ile elde edilen veriler (D- AOBM) Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni'ne göre incelenmiştir. Yapılan incelemenin sonucunda Türkçe ve Arapçanın yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarında dört temel dil becerisinin öğrenciye kazandırılmasında benzer yöntem kullanıldığı görülmüştür. Türkçe ve Arapça ders kitapları arasındaki benzerliklerin farklılıklardan daha fazla olduğu ve yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan İstanbul ders kitaplarının dil bilgisi en geniş şekilde anlatan kitaplar olduğu tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuç ve önerilerin, Arapça ve Türkçe öğreticilerine ve bu alanda ders kitapları tasarlayanlara yardımcı olacağı düşünülmektedir.

Textbooks are one of the most important tools in teaching a foreign language. Preparing materials requires attention, time and effort. Language is a living thing, constantly changing therefore, materials should continuously be updated. Foreign language materials have a significant impact on student's success and becoming fluent in a foreign language. In this study textbooks used in teaching Arabic and Turkish as a foreign language were comparatively studied. The comparison of different languages and textbooks contributes in the field and education. Detecting similarities and differences helps in answering questions such as; how to develop textbooks, how to make textbook better and what to pay attention to. In this study the similarities and differences in İstabul Yabancılar İçin and Yedi İklim Türkçe Turkish textbooks, Al-Kitaab and Silsiletü'l-Lisan Arabic textbooks were detected using document analysis which is one of the qualitative research methods. Also the methods used to enhance the student's four language skills in Turkish and Arabic textbooks which are the data sources of this research.The data obtained by document analysis were analyzed according the ADOÇM (Common European Frame work of Reference for Languages). As a result of the examination, it was seen that the textbooks used in language teaching of Turkish and Arabic used similar methods to enhance the student's four language skills. It was also proven that the similarities between textbooks of Turkish and Arabic language are more than the differences and Istanbul textbooks used in teaching Turkish as a foreign language are the books that explain grammar in the widest way. The obtained results and suggestions are thought to help Turkish and Arabic instructors and designers of textbooks in this field.