STEM etkinliklerinin özel yetenekli öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada STEM etkinliklerinin özel yetenekli öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisi incelenmiştir. Araştırma karma araştırma yöntemlerinden iç içe geçmiş karma desene göre dizayn edilmiştir. Araştırma, 2021-2022 eğitim öğretim yılında Bursa ilinin Nilüfer ilçesine bağlı bilim sanat merkezinde öğrenim gören 60 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Çevrimiçi Bilimsel Süreç Beceri Testi (ÇBSBT)” ve “Görüşme Formu” ile toplanılmıştır. Araştırmada toplanan nicel verilerin analizinde SPSS paket programlarından yararlanılmıştır. Araştırmanın nitel verilerini çözümlemek için betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmadaki bulgular ışığında, STEM etkinliklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin gelişmesine ilişkin ön-test ve son-test toplam puanları arasında anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkarılmıştır. STEM etkinliklerinin bilimsel süreç becerilerinin alt kategorilerine etkisi nitel ve nicel olarak incelenmiş ve özel yetenekli öğrencilerin gözlem yapma, sınıflama, ölçme, verileri kaydetme, tahmin etme, verileri kullanma ve model oluşturma, verileri yorumlama, sayı- uzay ilişkileri kurma, değişkenleri belirleme, hipotez kurma, deney yapma becerilerine etkisini incelemek için grupların ön-test ve son-test puanları ayrı ayrı karşılaştırılmış olumlu yönde anlamlı ilişki olduğu görülmüştür (p< ,05). Özel yetenekli öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesinde STEM etkinlilerinin etkisi hakkındaki görüşleri analiz edilmiş ve STEM değişkenleri belirleme, hipotez kurma ve deney yapma, gözlem yapma ve tahmin etme becerilerinin gelişmesine katkı sağladığını belirtmişlerdir. Toplumların gelişmişlik seviyesinin artırılmasında kritik öneme sahip özel yetenekli bireylerin ilköğretim seviyesinden itibaren STEM tabanlı eğitimle bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesine katkı sağlayacağını söyleyebiliriz. Bu bağlamda özel yetenekli öğrencilerle STEM etkinlikleri yapılabilir ve buna ilişkin etkinlikler geliştirilerek alanyazına katkı sağlanabilir.

In this study, the effect of STEM activities on the science process skills of gifted and talented students was examined. The research was designed according to the nested mixed design, which is one of the mixed research methods. The research was carried out with 60 students studying in the science and art center of Bursa province Nilüfer district in the 2021- 2022 academic year. The data used in the research were collected with "Personal Information Form", "Online Science Process Skills Test (OSPST)" and "Interview Form". SPSS package programs were used in the analysis of the quantitative data collected in the study. Descriptive analysis was used to analyze the qualitative data of the research. In the light of the research findings, it has been revealed that there is a significant difference between the pre-test and post-test total scores of STEM activities aimed at improving students' science process skills. A significant relationship was found in the development of the groups' skills in measuring, recording data, estimating, using data and creating models, interpreting data, establishing number-space relationships, determining variables and forming hypotheses, and experimenting (p< ,05). The opinions of gifted students on the effect of STEM activities on the development of science process skills were examined and they stated that they contributed to the development of their skills in determining STEM variables, making hypotheses and experiments, observing and predicting. Education of special talents has a critical importance in raising the development level of societies. It can be said that starting from primary education level, STEM-based education will contribute to the development of individuals' science process skills. In this context, STEM activities can be done with gifted students and related activities can be developed to contribute to the literature.