Kestane tomurcuklarında kestane gal arısı tarafından indüklenen gal gelişiminin histolojik incelenmesi

Abstract

Kestane gal arısı (Dryocosmus kuriphilus), dünya çapında kestane ağaçlarını etkileyen önemli bir böcek zararlısıdır. Zararlı, kestane sürgünlerinde oluşturduğu galler ile sürgün gelişimi ve çiçeklenmeyi engellemekte ve meyve üretimini azaltmaktadır. Bu zararlıyla mücadele ve dayanım mekanizmasının aydınlatılmasına yönelik yapılacak çalışmalarda zararlı tarafında indüklenen gal gelişiminin ayrıntılı olarak bilinmesi önemlidir. Bundan dolayı bu tez çalışmasında yoğun gal oluşumu görülen 'Alimolla' ve hibrit çeşit olan 'Marigoule' çeşitlerinden bir yıl boyunca (kestane gal arısının tomurcuklara yumurta bırakması ile gal oluşumunun tamamlandığı dönem) periyodik aralıklarla alınan tomurcuk ve gal örneklerinde stereo mikroskop altında ayrıntılı incelemeler yapılmıştır. Böylelikle tomurcuk içinde gal dokusu oluşumunun başlama, gelişim-farklılaşma aşamaları ile yeni sürgünlerde galler görünür olduğunda farklılaşma ve olgunlaşma aşamaları belirlenmiştir. İncelemeler öncelikle tomurcuklarda daha sonra yeni süren sürgünlerde görülen gallerde yapılmıştır. Gal gelişim evreleri bakımından çeşitler arasında bir farklılık görülmemiştir. Zararlı-bitki etkileşiminden kaynaklanan gal dokusunun oluşumu tomurcuklarda larva aşamasında başladığı ve sürgünler üzerinde görünür olduğunda hızlıca gelişip olgunlaşmasını tamamladığı belirlenmiştir

The chestnut gall wasp (Dryocosmus kuriphilus) is an important insect pest affecting chestnut trees worldwide. The pest prevents shoot development and flowering and reduces fruit production with galls formed on chestnut shoots. It is important to know in detail the gal development induced by the pest in the studies to be carried out to fight against this pest and to elucidate its resistance mechanism. Therefore, in this thesis study, detailed examinations were made under stereo microscope in the bud and gal samples taken at periodic intervals for one year (the period when the gall formation is completed by the chestnut gall bee laying eggs on the buds) from 'Alimolla' and the hybrid cultivar 'Marigoule' with intense gall formation. Thus, initiation, development-differentiation stages of gall tissue formation in the bud and differentiation and maturation stages when galls were visible in new shoots were determined. Investigations were made on galls, which were first seen on buds and then on newly emerging shoots. No difference has been between cultivars in terms of gal developmental stages. It has been determined that the formation of gall tissue resulting from the pest-plant interaction begins in the larval stage in the buds and quickly develops and completes its maturation when visible on the shoots.