Türk anayasa hukukunda yasama fonksiyonunun sınırlılığı

Abstract

Tezimizin konusunu Türk hukukunda yasama fonksiyonunun sınırlılığı meselesi oluşturmaktadır. Tezimizin ilk bölümü, temel aldığımız geçerlilik anlayışı olan normatif pozitivist görüşün esas aldığı geçerlilik anlayışının açıklanması, kavramsal çerçevenin çizilmesi ve yasama fonksiyonunun diğer fonksiyon ve iktidar türlerinden farklarının ortaya konmasına ayrılmıştır. Ardından da yasama fonksiyonunun sınırlılığının temel olarak diğer fonksiyonların sınırlılığı ile aynı bağlam içerisinde değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla sınırlılığın yasama işlemlerinin unsurları bakımından benzer sonuçlara sahip olduğu savunulmuştur. Tezimizin ikinci bölümünde, yasama fonksiyonunun sınırlılığının, yasama işlemlerinin dış unsurları olarak kabul ettiğimiz yetki, usul ve şekil unsurları üzerindeki sonuçları izah edilmiştir. Sınırlılığa ilişkin kabul ettiğimiz standartlar bağlamında özellikle yetki un-suru hakkında önemli sonuçlara ulaşılmıştır. İçtihatta ve doktrinde kabul edilen yasama yetkisinin asliliği ve genelliği ilkelerinin Türk hukuku bakımından neden geçerli olamaya-cağı açıklanmıştır. Bunun yanı sıra yetki unsurunun geçerlilik ve hukuka uygunluk bağlamında önemli sonuçları olduğu ve parlamento kararları ve kanunlar arasındaki sınırı oluşturduğu vurgulanmıştır. Daha sonra da sınırlılığın usul ve şekil unsuru üzerindeki yansımaları ve geçerlilik ile bağlayıcılık meseleleri bağlamındaki belirleyiciliği açıklanmıştır. Tezimizin üçüncü bölümünde de sınırlılığın yasama işlemlerinin iç unsurları olarak kabul ettiğimiz sebep, konu ve amaç unsurları bağlamında sonuçları ve bu sınırların tespitinde büyük önem arz eden takdir yetkisi kavramı açıklanmıştır. Sebep unsuru bakımından yetkinin sınırlılığı konusundaki kabullerimiz doğrultusunda hukuki sebep kavramının yasama işlemleri için de kabul edilebileceği sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda Anayasada sebep unsurunun nasıl düzenlendiğine veya düzenlenmemesine ilişkin bağlanan sonuçlar değerlendirilmiştir. Konu unsuru bakımından da Anayasanın bu unsuru nasıl düzenlediği ve buna bağlanan sonuçların ne olduğu meselesi açıklanmıştır. Amaç unsuru bağlamında ise bu unsurun belirleyicisi olan kamu yararı kavramı açıklanmış ve Anayasanın yasama işlemleri için belirlediği özel amaçlar hakkında değerlendirmelerde bulunulmuştur. Tezimizin son bölümünde de ulaştığımız sonuçlar özetlenmiştir.

The subject of this thesis is the issue of limitedness of the legislative function in Turkish law. The first part of our thesis is devoted to explaining the concept of validity - which is based on the normative positivist view –, drawing the conceptual framework and revealing the differences of the legislative function from other functions and power types. Then, it is argued that the limitedness of the legislative function should basically be evaluated in the same context as the limitation of other functions; so that limitedness has similar con-sequences in terms of elements of legislative acts. In the second part of the thesis, the con-sequences of the limitedness of the legislative function on the elements of authority, pro-cedure and form, which we define as the external elements of legislative acts, are explai-ned. In the context of the standards we have accepted regarding the limitedness, important results have been reached, especially about the element of authority. In the context of the standards we have accepted regarding the limitedness, important results have been reached especially about the element of authority. It is explained why the principles of the origina-lity and generality of the legislative power cannot be valid in terms of Turkish law. In ad-dition, it has been emphasized that element of authority has important consequences in terms of validity and legality and creates the border between parliamentary decisions and laws. Afterwards, the reflections of limitedness on the procedural and formal element of legislative acts and its decisiveness in the context of validity and binding issues are explai-ned. In the third part of the thesis, the results of the limitation in the context of the reason, subject and purpose elements, which we consider as the internal elements of the legislative acts and the concept of discretion, which has great importance about determination of these limits. It has been concluded that the concept of reason can also be accepted for legislative acts, in line with our assumptions about the limitedness of authority in terms of the element of reason. In terms of the subject element it is explained how the constitution regulates it and which consequences such regulation leads to, are explained. In the context of the purpose element of legislative acts, the concept of public interest which is defining of the element, is explained and evaluations are made regarding special purposes of legis-lative acts determined by the Constitution for legislative acts. In the last part of the thesis, our results are summarized.