Elastan içerikli poliester iplik üretim parametrelerinin iplik ve kumaş özelliklerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, elastan içerikli poliester iplik üretim parametrelerinin ipliklere ve bu ipliklerden elde edilen dokuma kumaş özelliklerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla filament sayısı, elastan iplik numarası, elastan çekim oranı ve puntalama işleminde kullanılan düze tipi değiştirilerek 36 farklı elastan içerikli poliester iplik ve bu ipliklerden sabit üretim şartlarında dimi 3/3 örgü kullanılarak 36 farklı çeşit dokuma kumaş üretilmiştir. Üretim parametrelerin iplik özelliklerine etkisini araştırmak amacıyla iplik lineer yoğunluğu, punta sayısı, punta kalıcılığı, iplik kopma mukavemeti ve kopma uzaması değerleri; üretim parametrelerinin kumaş özelliklerine etkilerini inceleyebilmek için ise kumaş mukavemet, uzama ve konfor özellikleri standartlara uygun bir şekilde test edilmiştir. Testler sonrasında elde edilen değerler SPSS istatistik programında değerlendirilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda poliester iplik filament sayısının, elastan numarasının, çekim oranının ve puntalama işleminde kullanılan düze tipinin iplik mukavemetine, punta sayısına, punta kalıcılığına değerlerine etkisinin istatistiksel olarak önemli olduğu görülmüştür. Kumaş kopma mukavemeti ve uzama değerleri filament sayısı ve elastan numarası arttıkça artmıştır. Konfor özellikleri incelendiğinde filament sayısı ve elastan numarası arttıkça su buharı geçirgenlik ve termal iletkenlik değerleri artmış, hava geçirgenliği değerleri azaldığı sonucuna varılmıştır.

In this study, the effects of elastane-containing poliester yarn production parameters on yarns and woven fabric properties obtained from these yarns were investigated. For this purpose, 36 different types of woven fabrics were produced by changing the filament count, elastane yarn count, elastane draw ratio and the nozzle type used in the centering process, 36 different poliester yarns with elastane content and 36 different woven fabrics using twill 3/3 weave from these yarns under constant production conditions. In order to investigate the effect of production parameters on yarn properties, yarn linear density, number of centers, center persistence, yarn breaking strength and breaking elongation values; In order to examine the effects of production parameters on fabric properties, fabric strength, elongation and comfort properties were tested in accordance with the standards. The values obtained after the tests were evaluated in the SPSS statistical program. As a result of the study, it was seen that the effect of poliester yarn filament number, elastane number, elastane draw ratio and the nozzle type used in the centering process on the yarn strength, number of centers, and center persistence values were statistically significant. Fabric tensile strength and elongation values increased with increasing filament number and elastane number. When the comfort properties were examined, it was concluded that as the filament number and elastane number increased, water vapor permeability and thermal conductivity increased, and air permeability decreased.