Zihinsel iş yükü, iş tatmini, ücret tatmini ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Beyaz yakalı çalışanlarda işten ayrılma niyetini oluşturan sebepleri incelemek organizasyonların nitelikli iş gücünü kaybetmemeleri açısından oldukça önemlidir. Alanyazında bu sebepleri ortaya koymaya çalışan araştırmalara rastlanmakla birlikte zihinsel iş yükünün söz konusu çalışmalarda incelenmediği dikkati çekmektedir. Buradan hareketle gerçekleştirilen bu araştırmanın amacı, beyaz yakalı çalışanların zihinsel iş yükü, iş tatmini ve ücret tatmini düzeyleri ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örneklemi, çeşitli sektörlerde ve iş alanlarında çalışan 299 beyaz yakalı çalışandır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için yapılan korelasyon analizi sonuçlarına göre, işten ayrılma niyeti ile iş tatmini ve ücret tatmini arasında negatif, zihinsel iş yükü ile pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca değişkenlerin cinsiyete göre farklılığı sadece ücret tatmininde anlamlı çıkmış olup, çalışılan sektöre göre farklılık incelendiğinde zihinsel iş yükü hariç diğer tüm değişkenlerde anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür. Değişkenlerin işten ayrılma niyetini açıklama düzeyini belirlemek için yapılan aşamalı regresyon (stepwise) analizinin sonuçları, iş ve ücret tatmininin, zihinsel iş yüküyle birlikte işten ayrılma niyetini açıkladığını göstermektedir.

Examining the reasons that make up the intention to leave the job in white-collar employees is very important in terms of not losing the qualified workforce of the organizations. Although some studies have attempted to reveal these reasons, it is noteworthy that mental workload has not been examined. The aim of this study, which was conducted from this point of view, is to examine the relationship between the mental workload, job satisfaction, and wage satisfaction levels of white-collar employees and their intention to leave. The sample of the research was 299 white-collar employees working in various sectors and business areas. According to the results of the correlation analysis performed to examine the relationship between the variables, negative significant relationships were found between intention to leave and job satisfaction, and wage satisfaction, and positive correlations with the mental workload. In addition, the difference of the variables according to gender was significant only in wage satisfaction, and when the difference according to the sector was examined, there was a significant difference in all other variables, except mental workload. The results of the stepwise analysis to determine the level of explaining the turnover intention of the variables indicate that job and wage satisfaction, together with mental workload, explain the intention to leave the job.