Cevizlerde sürgün ve durgun aşı uygulamaları üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışma, 19B6-19B7 yıllarında Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü' nde yapılmıştır. Değişik tarihlerde uygulanan "kabuk aşı" ile "yama", "I" ve "yogalı göz aşılarının" tutma ve sürme oranları gözlenerek, aşının başarısına etki eden faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Aşılar J.regia L. çöğürleri üzerine, ''kabuk aşısı'' ile ''yama göz aşılarında" Yalova-1, Yalova-3, Yalova-4, Bilecik, 1974/7 çeşitleri; ''I" ve ''yongalı göz aşılarında" ise Yalova-3 çeşidi kullanılarak yapılmıştır. 15 Mart 1986 tarihinde yapılan "kabuk aşıda" en yüksek aşı tutma oranları Yalova-3 çeşidinde % 90, Yalova-1 çeşidinde % 80 ve Bilecik çeşidinde % 70 olurken; Yalova-4 ve 1974/7 çeşitlerinde % 40 ile en düşük sonuçlar alınmıştır. Aşıdan sonra en fazla sürme oranları ise, Yalova-1 çeşidinde % 80 ve Yalova-3 çeşidinde de % 70 olarak saptanmıştır. ''Yama göz aşıları" 27 Haziran 1986 ve 20 Ağustos 1986 olmak üzere farklı iki dönemde yapılmıştır. İlk dönemde yapılan aşılarda Yalova-3 çeşidi % 70 ve ikinci dönemde yapılan aşılarda da Yalova-1 çeşidi % 80 ile en yüksek aşı tutumunu vermiştir. Sürme oranı ise ilk dönemde % 60 ve ikinci dönemde % 30 ile en fazla Yalova-3 çeşidinde görülmüştür. Yalova-3 çeşidi kullanılarak yapılan ''I göz aşılarında", aşı tutma oranları 25 Temmuz 1986' da% 20, 19 Ağustos 1986'da % 30 ve 6 Eylül 1986'da % 40 olmuştur. 6 Eylül 1986 tarihinde yapılan aşılarda görülmemesine rağmen diğer tarihlerde yapılanlarda% 10'luk sürme saptanmıştır. 25 Temmuz 1986, 19 Ağustos 1986 ve 6 Eylül 1986 tarihlerinde Yalova-3 çeşidi kullanılarak yapılan "yongun göz aşılarında" ise, ilk yapılan uygulamalardan başarılı sonuçlar elde edilemezken, son iki tarihteki uygulamalardan ancak % 20' lik bir başarı sağlanmıştır. Bu metotda sadece Ağustos ayı uygulamalarında % 10' luk sürme olmuştur. Araştırmadan elde ettiğimiz sonuçlara göre, “kabuk aşı” ile "yama göz aşıları'', kullanılan amaç ve çeşitler itibariyle, yöremizde en uygun metotlardır. Ancak ekolojik şartlar, amaç ve kalemin fizyolojik durumu, aşı tekniği ve aşıdan sonraki bakım işleri aşının başarısı üzerine etkili faktörler olarak gözlenmiş olup, bunlar üzerinde önemle durulmalıdır.

This study was carried out in Uludağ University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture in 1986-1987. Factors which affect the grafting and budding were determined by observing the rate of bud take and burst though “slit bark grafting” , "patch", "l" and "chip budding" tested at different times. Graftings and buddings were applied by using cvs. Yalova-1, Yalova-3, Yalova-4, Bilecik, 1974/7 in "slit bark grafting" and ''patch budding"; cv. Yalova-3 in ''I" and ''chip buddings'' on J.regia L.seedlings. While the highest rates of bud take in "slit bark grafting" tested on March 15th., 1986 were observed in cvs. Yalova-3 (90 %), in Yalova-1 (80 %) and Bilecik (70 %), the lowest rates were observed in cvs. Yalova-4 and 1974/7 (40 %) respectively. After grafting the highest rates of bud burst were as well found in cvs. Yalova-1 (80 %) and in Yalova-3 (70 %). "Patch buddings" were tested at two different times; once on June 27th., 1986 and the second time on August 20th., 1986. During the first time the highest bud take was observed in cv. Yalova-3 (70 %) and during the next time highest bud take was in cv. Yalova-1 (80 %). As for the rate of bud burst, the highest rate was observed in cv. Yalova-3 (60 %) during the first time and (30 %) during the second time. In “I budding”, using the cv. Yalova- 3, the rates of bud take were observed on July 25th., 1986 (20 %) ' on, August 19 th., 1986 (30 %) and on September 6 th., 1986 (40 %). Although it wasn't observed in the budding tested on September 6 th., 1986, a bud burst of 10 % was observed in the others tested at the other times. As for in the "chip budding", using the cv.Yalova-3, tested on July 25th., 1986, on August 19th., 1986 and on September 6th.,1986, no result was observed in the first testings while a bud take of 20 % was observed in the last two testings. In this method a bud burst of 10 % occurred only in the testings made in August, According to the results obtained through the research, "slit bark grafting" and "patch budding'' are the most suitable methods for walnuts from the point of rootstocks and cultivars used in our region. Yet ecological factors, physiological conditions of rootstocks and scions, budding and grafting technigues, the aftercare of applications are important factors on successfulness and these should be considered with great care.