Dava şartı olarak arabuluculuk ve sürece ilişkin değerlendirmeler

Abstract

Arabuluculuk, hukuki bir uyuşmazlığı mahkemeye gitmeden çözmenin bir yoludur. Taraflar arasındaki uyuşmazlıkların giderilmesinde kullanılan en yaygın alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biridir. Arabuluculuk tarafların ortak menfaatleri gözetilmek kaydıyla, karar verme yetkisi olmayan tarafsız üçüncü bir kişinin, yani arabulucunun tarafları bir araya getirdiği ve mevcut uyuşmazlığın çözümünün amaçlandığı bir süreç olarak tanımlanabilir. Türkiye’de özel hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk, 2012 yılında yürürlüğe giren 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile yasal zemine kavuşmuştur. İhtiyari arabuluculuk döneminde alınan olumlu sonuçlar üzerine, 1 Ocak 2018 tarihinde 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu yürürlüğe girmiştir. İş mahkemelerinin ağır iş yükünü hafifletmek ve iş uyuşmazlıklarının daha hızlı çözümlenmesi için dava öncesi arabuluculuk zorunlu hale getirilmiştir. Bu çalışmada dava şartı arabuluculuğun düzenlenmesine ilişkin esaslar ele alınmış ayrıca sürece yönelik eleştiriler, uygulamada yaşanan sorunlar ve bu sorunların giderilmesine yönelik çözüm önerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır.

Mediation is a way to resolve a legal dispute without going to court. It is one of the most common alternative dispute resolution methods that are used to resolve disputes between two or more parties. Mediation can be defined as a process in which an impartial third party, ie the mediator, brings the parties together and aims to resolve the current dispute, provided that the common interests of the parties are taken into account. Mediation in private law disputes in Turkey has gained legal ground with the Law on Mediation in Civil Disputes No. 6325, which came into force in 2012. Upon the positive results obtained during the voluntary mediation period, the Labor Courts Law No. 7036 entered into force on 1 January 2018. To alleviate the heavy workload of labor courts and to Pre-litigation mediation has been made mandatory for faster resolution of disputes. In this study, the principles regarding the regulation of litigation mediation are discussed and, it is aimed to develop criticisms of the process, problems experienced in practice and solution proposals for the elimination of these problems.