Güney Marmara ekolojik koşullarında bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin verim ve kalite parametrelerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma; 2019-2020 yetiştirme mevsiminde Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma Merkezi deneme arazisi koşullarında yürütülmüştür. Denemede 10 farklı ekmeklik buğday çeşidi materyal olarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; incelenen verim ve verim öğelerinin ve kalite kriterlerinden bazıları hariç diğerleri arasındaki farklılıklar istatistiksel olarak önemli çıkmıştır. Çeşitlerin bitki boyu değerleri 61,03-83,97 cm; başak uzunluğu 8,00 -9,60 cm; başak başına başakçık sayısı 16,23 ile 19,43 adet; başakta tane sayısı 28,53 – 48,23 adet; başakta tane ağırlığı 1,47 ile 1,90 g; bin tane ağırlığı 36,50 g ile 47,33 g; hektolitre ağırlığı değerleri 74,67 kg/l ile 85,00 kg/l; tane verim değerleri 292,47 kg/da ile 540,87 kg/da; tane nemi ortalamaları %10,77 ile %11,76; tane sertliği %46,05 ile 57,81; protein oranı ortalamaları %11,28 ile %13,10 ve glüten oranı %23,22 ile 27,41 aralığında değişim göstermiştir. Tane verimi ve bazı kalite kriterleri bakımından en yüksek değer Ambrogio (540,87 kg/da) çeşidine elde edilirken, bu çeşidi verim açısından Falado (493,30 kg/da); Nusrat 488,47 kg/da) ve Almeria (461,10 kg/da) çeşitleri izlemektedir. Ekmeklik buğdaylarda kalite kriterlerinden olan tane nemi, tane sertliği, protein oranı ve glüten oranı bakımından en yüksek değer Ambrogio ekmeklik buğday çeşidinden alınmıştır. Bu araştırmada tane verimi dikkate alındığında Ambrogio, Falado, Nusrat ve Almeria çeşitleri, kalite kriteri bakımından incelendiğinde ise Ambrogio buğday çeşidi ön plana çıkmış olup Bursa yöresi üreticileri için her iki grupta yer alan çeşitlerin uygun çeşitler olduğu belirlenmiştir.

This research; Bursa Uludag University Faculty of Agriculture Agricultural Research Center was carried out in the 2019-2020 growing season under the conditions of the trial field. In the experiment, it was aimed to determine on yield, yield components, quality characteristics of 10 bread wheat cultivars. According to the results; except for some of the yield and yield items and quality criteria examined, the differences between the ohers were statistically significant. Plant height values of cultivars 61,03 – 83,97 cm; spike length 8,00 – 9,60 cm; number of spikelets per spike 16,23 - 19,43; the number of seeds per spike 28,53 – 48,23 number; seed weight value per spike 1,47 g - 1,90 g; thousand seed weight 36,50 g - 47,33 g; hectoliter weight values 74,67 kg/l - 85,00 kg/l; seed yield values 292.47 kg/da - 540.87 kg/da; seed moisture averages 10.77% - 11.76%; seed hardness 46.05% - 57.81%; the average protein content varied 11.28% - 13.10% and the gluten ratio varied between 23.22% and 27.41%. While the highest value in terms of grain yield and some quality criteria was obtained for Ambrogio (540.87 kg/da), this variety was Falado (493.30 kg/da); Nusrat 488.47 kg/da) and Almeria (461.10 kg/da) varieties follow. When the grain yield is taken into account in this study, Ambrogio, Falado, Nusrat and Almeria varieties, when examined in terms of quality criteria, Ambrogio wheat variety has come to the fore and it has been determined that the varieties in both groups are suitable for producers in the Bursa region.