Okul öncesi dönem çocuklarının bakış açısı alma becerileri ve sosyal duygusal gelişimleri ile bağlanma biçimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, okul öncesi dönem çocuklarının bakış açısı alma becerileri ve sosyal duygusal gelişimleri ile bağlanma biçimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesini amaçlanmaktadır. Araştırma tarama modellerinden nedensel karşılaştırma modeli kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Bursa merkez Nilüfer, Osmangazi ve Yıldırım ilçelerindeki resmi anaokullarına ve anasınıflarına devam etmekte olan 60-71 aylık 201 okul öncesi dönem çocuğu ve onların anneleri oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu uygun örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Bu kapsamda üç ilkokula bağlı anasınıfları ve bir anaokulunda uygulama yapılmıştır. Ölçekten elde edilen toplam puan ortalamaları ve alt ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark olup olmadığı verilerin normal dağılım göstermemesi nedeniyle Mann-Whitney U Testi ve ikiden fazla gruplu karşılaştırmaları da Kruskall-Wallis Testi aracılığıyla incelenmiştir. Vineland Sosyal Duygusal Erken Çocukluk Ölçeği toplam puanından elde edilen veriler, normal dağılım göstermesi ve değişkenlerin de normal dağılması nedeniyle parametrik testlerden t testi ve ANOVA ile incelenmiştir. Çocukların bağlanma biçimlerinin değişkenlere göre değişip değişmediğini belirlemek amacıyla da çapraz tablo (ki kare-kay kare) analizi yapılmıştır. Ayrıca bu araştırmada okul öncesi dönem çocuklarının bağlanma biçimleri ile bakış açısı alma becerileri ve sosyal duygusal gelişimleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla Spearman Korelasyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen veriler incelendiğinde okul öncesi dönem çocuklarının bakış açısı alma becerileri ve sosyal- duygusal gelişimleri arasında bir ilişki bulunmazken çocukların bakış açısı alma becerileri ve sosyal- duygusal gelişimlerinin bağlanma biçimlerine göre farklılaşma göstermediği tespit edilmiştir. Araştırmada sosyal duygusal gelişime ilişkin farklı alt boyutların çocuğun cinsiyeti, anneöğrenim düzeyi, ailenin gelir düzeyi gibi değişkenlere göre farklılaştığı, bakış açısı alma becerisinin ise yalnızca anne ve babanın yaşına göre farklılaştığı, bağlanma biçimlerinin ise çocuğun cinsiyeti ve babanın yaşından etkilendiği ancak anne ve babanın yaşı, annenin öğrenim düzeyi ve ailenin gelir düzeyinden etkilenmediği tespit edilmiştir.

This study aims to examine the perspective-taking skills, social-emotional development, and attachment styles of preschool children in terms of various variables. The study was conducted using the causal comparison model, one of the survey models. The population of the study consisted of 201 preschool children aged 60-71 months attending official kindergartens and nursery schools and their mothers in the central Nilüfer, Osmangazi, and Yıldırım districts of Bursa province. The research group of the study was determined through convenience sampling. In this context, the implementation was conducted in a total of four schools, three of which were kindergartens attached to primary schools and one kindergarten. The Mann-Whitney U Test and the Kruskall-Wallis Test were used to examine whether there was a significant difference between the total and subscale mean scores obtained from the scale since the data were not normally distributed. The data obtained from the total score of The Vineland Socio-Emotional Early Childhood Scale were analyzed with t-test and ANOVA, which are parametric tests since the data and the variables were also normally distributed. In order to determine whether children's attachment styles changed according to the variables, a crosstab (chi-square-squared) analysis was conducted. Furthermore, Spearman Correlation analysis was used in this study to examine the relationship between preschool children's attachment styles and their perspective-taking skills and social-emotional development. When the data obtained were examined, no relationship was found between perspective-taking skills and the social-emotional development of preschool children, and it was also determined that children's perspective-taking skills and social-emotional development did not vary according to attachment styles. In the study, it was found that different sub-dimensions of social-emotional development varied according to variables such as the sex of the child, mother's education level, and family income level; perspective-taking skills varied only according to the age of the mother and father; attachment styles were affected by the sex of the child and the age of the father, but not by the age of the mother and father, mother's education level, and family income level.