Hukuk ve ceza mahkemesi kararlarının birbirine etkisi ve idari makamları bağlayıcılığı

Abstract

Hukuk bir bütün olmasına rağmen yapılan yargılama sonucunda daha adil kararlar verilebilmesi için yargı kolu ayrımına gidilmiştir. Bu kapsamda en temel ayrım adli-idari yargı ayrımıdır. Adli yargıda kendi içerisinde hukuk ve ceza yargısı olmak üzere ayrılmıştır. Ayrıma gidilmesinden dolayı hukuk ve ceza mahkemelerinde yapılan yargılamaya ilişkin uyuşmazlık konuları ve usuli işlemlerin tümü birbirinden farklıdır ancak haksız fiil durumunda hem ceza mahkemesi hem de hukuk mahkemesi yargılama yapacağından iki mahkemenin verdiği kararların birbirine etkisi inceleme konusu olmuştur. Nitekim mahkemelerin usuli işlemleri birbirinden farklı olduğundan verilen kararlar farklılık gösterecektir. Örneğin bir mahkemede değerlendirilen delil diğer mahkemede değerlendirilmeyebilir. Buradan yola çıkılarak her iki mahkemenin görev alanına giren uyuşmazlık konusunda, maddi vakıanın varlığı hususunda hukuk ve ceza mahkemesinin bağlı olduğu kabul gören kanıdır. Zira maddi bir olgunun varlığı olağan hayatın akışına ve hukuka göre tektir. Mahkemelerin verdiği kararların birbirine etki etmesiyle birlikte idari makamları bağlaması hukuk devletinin gerekliliğidir. Hukuk devletinin görünümü olarak hukuki güvenlik ilkesi gereğince bireylerin hukuk kurallarına ve yaptırımlarına hâkim olması gerekir. Yasal dayanağı olmayan bir işlem yapılmamalı, sürpriz uygulamalarla karşılaşılmamalıdır ayrıca taraf olunan uluslararası sözleşmelere tabi olunarak işlem tesis edilmelidir. Sonuç olarak mahkeme kararlarının birbirine etki etmesinin yanı sıra idari makamları bağlaması da hukuk devletinin gerekliliğidir.

Although the law is a whole, the judiciary branch was separated in order to make more fair decisions in trials. In this context, the most basic seperation is judicial-administrative jurisdiction. Judicial jurisdiction is divided into civil and criminal jurisdictions. Due to the separation, matters of dispute and procedural actions related to judication in civil and criminal courts are all different from each other, but since boyh the criminal court and the civil court will make judgments in the case of a tortious act, the reciprocal impact of the decisions of the two courts has been the subject of examination. As a matter of fact, since the procedural actions of the courts are different from one another, the decisions made will differ. For instance, evidence evaluated in one court might not be evaluated in another court. Starting from this point of view, it is the accepted opinion that civil and criminal courts are bound by the existence of the material fact regarding the dispute, which falls into the jurisdiction of both courts. This is because, based on the flow of ordinary life and law, the existence of a material fact is undebatable. Rule of law requires that the decision of the courts affect one another and bind the administration. In accordance with the principle of legal security, which is the appearance of the state of law, individuals should have full knowledge of the rules and sanctions of the law. There should not be any procedures without legal basis, no surprise practices should be encountered. Moreover, the procedures should be in keeping with the international agreements the state is party to. As a result, it is the requirement of the rule of law that the decisions of the court bind administration as well as impacting one another.