Kolesistokinin-oktapeptid'in intrahepatik kolestaz üzerine etkileri: Kontinu ve siklik TPN uygulamalarının karşılaştırılması

Abstract

Çalışmamızda ağırlıkları 1750-2450 gr arasında değişen, 8-10 haftalık, cinsiyetleri dikkate alınmayan ve spesifik patojen taşımayan 24 adet New Zealand türü beyaz tavşan kullanıldı. Deneyimizde 3 grup oluşturuldu: 1. Kontrol grubu (n=8): Denekler 12 gün süreyle standart tavşan yemi ile beslendiler ve damar yolu açık kalacak şekilde % 0.9 NaCI infüzyonu yapıldı. 2. Kontinü TPN + CCK-OP grubu (n=8) : Deneklere 12 gün süreyle kontinü TPN uygulandı ve günlük CCK-OP infüzyonu yapıldı. 3. Siklik TPN + CCK-OP grubu: Deneklere 12 gün süreyle siklik TPN uygulandı ve günlük CCK-OP infüzyonu yapıldı. Çalışma gruplarındaki deneklere günde bir kez 50 ng CCK-OP puşesini takiben 10 cc % 1 albumin solüsyonu içine konulan 250 ng CCK-OP 30 dakikada infüzyon olarak verildi. Yine bu gruplara üçü birarada yöntemiyle hazırlamış TPN solüsyonu uygulandı. Üç gruptaki tüm deneklere genel anestezi altında external juguler ven kateterizasyonu yapıldı. Takiben laparotomi ile batına girildikten sonra, koledok bağlandı ve safra kesesi kateterize edildi. Safra kesesi kateterinden gelen safra miktarı günlük olarak ölçüldü. Tüm deneklerden çalışmanın başlangıç, 7. ve 12. günlerinde kan ve safra örnekleri alınarak, serumda total safra asitleri, total kolesterol, AST, ALT, GGT, total ve direkt bilirubin; safrada total safra asitleri, kolesterol ve total bilirubin düzeyleri ölçüldü. Çalışmanın sonunda denekler sakrifiye edildikten hemen sonra laparotomi yapılarak karaciğerden wedge biyopsi alındı. Alınan biyopsiler kolestaz, inflamasyon, dejenerasyon, proliferasyon ve fibrozis yönünden incelenerek grupların her parametre için skorları hesaplandı ve bu skorların toplanması ile de total skorlar elde edildi. Çalışma gruplarında, günlük safra miktarının çalışmanın başlangıcından itibaren azaldığı gözlendi ve iki grup arasında da anlamlı farklılık saptanmadı. Kontrol grubunda ise günlük safra miktarlarında başlangıçtan itibaren değişiklik oluşmadı. Çalışma gruplarında 7. günden itibaren serum safra asitlerinde görülen artışa korele olarak safra safra asitlerinde azalma saptandı. Kontrol grubunda ise değişiklik yoktu. Her iki çalışma grubunda da serum total kolesterol düzeylerinde artış saptanmasına rağmen, safra kolesterol düzeylerinde değişiklik oluşmadı. Kontrol grubunda günler itibariyle değişiklik yoktu. C+CCK grubunda 7. günden itibaren serum total ve direkt bilirubin düzeylerinde görülen artışa parelel olarak, safra total bilirubin değerlerinde azalma görülmüştür. Diğer iki grupta ise değişiklik saptanmamıştır. Üç grupta da serum AST, ALT, GGT ve ALP ile safra kolesterol değerlerinde değişiklik saptanmadı. Deneklerin karaciğerlerinin makroskopik incelemesinde, çalışma gruplarında yer yer kirli sarı bölgeler gözlenmiş olupkontrol grubunda değişiklik saptanmamıştır. Mikroskopik incelemede hiç bir grupta portal fibrozis görülmemiştir. Kolestaz, inflamasyon, dejenerasyon ve proliferasyon açısından gruplar karşılaştırıldığında, çalışma gruplarında kontrol grubuna göre belirgin histopatolojik bozulma mevcuttur. Fakat çalışma grupları arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Sonuç olarak, siklik TPN ve CCK-OPin birlikte kullanılmasının, hepatositlerin kanaliküler membran fonksiyonlarına kısmi olarak yararlı etkileri gözlenmesine rağmen, her iki TPN uygulama şeklinde de safra asit sekresyonunda ki bozulmaya bağlı olarak safra akımında oluşan azalma önlenememiştir. Günlük CCK-OP infüzyonunun her iki TPN uygulama şeklinde de portal fibrozis gelişimini önleyebileceği gösterilmiştir.