Hiperprolaktinemide refleks test olarak makroprolaktin ölçümünün retrospektif incelenmesi

Abstract

Makroprolaktin (makroPRL), genellikle immünglobulinlerle kompleks yapmış prolaktin (PRL) şeklinde tanımlanır ve biyoaktivitesi düşüktür. MakroPRL baskınlığını ifade eden makroprolaktinemi genellikle asemptomatik ve benign seyreden stabil bir durumdur. Ancak PRL analizinde makroPRL de ölçüldüğünden, hatalı hiperprolaktinemik sonuçlar gözlenebilmekte ve ileri incelemeler nedeniyle iş gücü, zaman ve ekonomik kayıplar oluşabilmektedir. Makroprolaktineminin saptanması, gereksiz tanı ve tedavi süreçlerinin önlenebilmesi açısından önemlidir. Laboratuvarımızda 2009 yılında çalışılmaya başlanan makroPRL testi, klinisyenlerin istemiyle yapılmakta iken, uygun hastaları tanımlayabilmek ve gereksiz tekrarlardan kaçınabilmek amacıyla 2018 yılında Sağlık Bakanlığının “Akılcı Laboratuvar Kullanımı Projesi” doğrultusunda, refleks test olarak uygulamaya girmiştir. Çalışmamızda 2017 ve 2019’daki makroPRL ve kranial manyetik rezonans (MR) sonuçlarından yararlanarak makroPRL’nin refleks test olarak kullanımını retrospektif olarak değerlendirmeyi hedefledik. İki dönemde çalışılan numune sayıları, makroprolaktinemi oranları ve uygunsuz tekrarları inceledik. Çalışmamıza göre, hiperprolaktinemik numunelerde çalışılan makroPRL test oranının, 2019 yılında 2017’ye göre %20 arttığı ve daha fazla makroprolaktinemik vakanın saptanabildiği belirlendi. Çoklu makroPRL testi uygulanan birey sayısının, refleks test uygulamasıyla anlamlı derecede azaldığı gözlendi (p<0,001). Uygulama ile hiperprolaktinemik bireylerin kranial MR sıklığında gözlenen düşüş, anlamlı bulunmadı (p=0,477). Hiperprolaktinemik bireylerde makroprolaktinemi prevalansı, 2017 ve 2019’da literatüre benzerdi (sırasıyla %28,9 ve %16,3). Makroprolaktineminin azımsanmayacak sıklıkta gözlendiği çocukları içeren nadir çalışmalardan biri olması nedeniyle, bu tezin literatüre önemli katkı sağlayacağını düşünüyoruz.Sonuçta, refleks test kullanımından sonra, uygunsuz makroPRL test istemlerinin önüne geçildiği ve gerekli durumlarda testin çalışıldığı görüldü. Refleks test uygulamasıyla makroprolaktineminin erken farkedileceği ve uygunsuz tanı ve tedavi süreçlerinin engellenebileceği kanısına varılmıştır.

Macroprolactin (macroPRL) is generally defined as prolactin (PRL) complexed with immunoglobulins and has low bioactivity. Macroprolactinemia, which refers to the predominance of macroPRL, is a stable condition with a generally asymptomatic and benign course. However, since macroPRL is also measured in PRL analysis, erroneous hyperprolactinemic results may be observed and labor, time and economic losses may occur due to further examinations. Detection of macroprolactinemia is important in terms of preventing unnecessary diagnosis and treatment processes. The macroPRL test, which was started to be studied in our laboratory in 2009, was applied at the request of the clinicians. In order to identify suitable patients and avoid unnecessary repetitions, macroPRL was put into practice as a reflex test in line with the "Rational Laboratory Use Project" of the Ministry of Health in 2018. In the present study, we aimed to retrospectively evaluate the use of macroPRL as a reflex test by using the macroPRL and cranial magnetic resonance (MR) results in 2017 and 2019. We examined sample numbers, macroprolactinemia rates, and inappropriate repeats over the two periods. In our study, it was observed that the rate of macroPRL tests studied in hyperprolactinemic samples increased by 20% in 2019 compared to 2017, and more macroprolactinemic cases were detected. It was observed that the number of individuals who underwent multiple macroPRL tests decreased significantly with reflex test application (p<0.001). The decrease observed in the frequency of cranial MR in hyperprolactinemic individuals with administration was not significant (p=0.477). The prevalence of macroprolactinemia we found in hyperprolactinemic individuals in 2017 and 2019 was similar to the literature (28.9% ve 16.3%, respectively). We think that this thesis will make a significant contribution to the literature, as it is one of the rare studies involving children in whom macroprolactinemia is observed with a substantial frequency. In conclusion, after the use of reflex test, it was seen that inappropriate macroPRL test requests were prevented and the test was studied when necessary. It was concluded that macroprolactinemia could be detected early and inappropriate diagnosis and treatment processes could be prevented by reflex testing.