Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin (AİHS) 3. maddesinin yakalama, gözaltına alma ve ifade alma üzerine etkisi

Abstract

'İnsan hakları' kavramının kullanımı, bireylerin kurumsal bir yapı olan devlet ile ilişkiye geçmeye başladığı zamana kadar gitmektedir. Bu konuda, tarih boyunca, bir çok düzenleme yapılmıştır. Ancak kapsamlı düzenlemelerin 2. Dünya Savaşı sonrasında yapıldığı söylenebilir. AİHS de kapsamlı olarak yapılan düzenlemelerden birisidir. AİHS'nin diğer düzenlemelerden en ayırt edici özelliği, denetim mekanizması getirmiş olmasıdır. AİHS'nin 3. maddesi savaş ve olağanüstü hallerde bile kısıtlamaya tabi tutulamayan ve sert haklar olarak tabir edilen haklar içermektedir. 3. Madde " Hiç kimse işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya işlemlere tabi tutulamaz" demek suretiyle yasağın ne kadar kuvvetli olduğunu vurgulamıştır. Avrupa Komisyonu, taviz vermediği bu konuda.ayrıntılı düzenlemelere gittiği, maddenin ihlalinde ne tür cezaların verilebileceğini belirlediği gibi ihlalin olmadan önlenebilmesi için Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi adı altında idari yapılanmaya da gitmiştir. Ülkemiz maalesef ki, 3. maddenin ihlali ile ilgili aleyhinde en fazla başvuru yapılan devletler arasında yer almakta ve yapılan yargılamalar neticesi genelde mahkum olmaktadır. Yargılamayı yapan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin amacı devletleri mahkum etmek değil, var olan mağduriyetleri gidermek olduğundan demek ki bu sayı kadar mağdur vatandaşımız vardır. Bu mağduriyetler kimi zaman kasti müdahaleler sebebiyle, kimi zamansa eğitim yetersizliği veya maddi imkansızlıklar sebebiyle meydana gelmektedir. Hangi sebeple meydana gelirse gelsin devlet bu mağduriyetleri engellemek için gerekli tedbirleri almak zorundadır. AB'ye girme sürecinde yoğun çaba harcayan ülkemiz, insan hakları konusunda da gerekli düzenlemeleri yapmıştır. Yapılanlar tabii ki yeterli değildir. Çünkü sürekli gelişen insan hakları kavramına ancak sürekli gelişen düzenlemeler ile yetişilebilir. Halen de kolluk kuvvetlerinin faaliyetlerinden, adliye teşkilatının yapılanmasına, Adli Tıp'a kadar çeşitli alanlarda reformlara ihtiyaç vardır.

People have been using 'Human Rihgts' words when they contact the state. During the time a lot of legalizations had been done about this subject. We can say that, the most detailed legalizations have done after The Word War 2. The diffirent of ECHR is also establishing the control system. Third article of ECHR is about very important rights. These rights can not be limited at any time. These strog prohibition is expressed by ECHR as " No one shall be subjected to torture or to inhuman or degrading treatment or punishment." Europen Commision does not make concessions especially about the article 3. Europen Commision also state the punishment when the rules violated. Aim of this legalization is to prevent the violation. So that reason, EC establish the Commitee of Prevent Torture (CPT) unit. Unfortunately, Republic of Turkey is among the countries has been complained of article 3. And in most of the cases Turkey was accused violated. The aim of this judgement is tolerating the victim's detriment. It means that, there are a lot of victims of violation article 3 in our country. Reason of these detriments changeable. May be the action had been done delibrerately, or absence of education cause this violation. But the important thing is the violation. In this time, as a country, we prepare to be accepted the Europen Union. And we regulate the our acts about 'Human Rights'. Of course, these regulations are not enough. Because 'Human Rights' concept is being developed day by day. We must developed us quickly too. These regulations can be usefull at that time. Our country needs regulations from police department to court of justice, Forensic at the moment.