Bir tasarım parametresi olarak günışığının, mimari yarışma projelerindeki kritikleri bağlamında irdelenmesi

Abstract

Bu çalışma, mimarlıkta doğal ışık kullanımının önemini vurgulayarak, mekânlara değer katan ve yaşanabilir hale getiren bir malzeme olarak doğal ışığın incelenmesini amaçlamaktadır. Işık, mimari tasarımda vazgeçilmez bir öğe olarak kabul edilir ve mimarlar tarafından tasarım sürecinde özenle kullanılır. Enerji kaynaklarının hızla tükendiği günümüzde, enerjinin sürdürülebilirliği için güneş ışığının binalarda maksimum düzeyde kullanılması gerekmektedir. Günışığının enerji ve çevresel açıdan faydalarının giderek daha çok fark edilmesiyle, yakın gelecekte gün ışığı kriteri, öncelikler listesinde yükselmiş olacaktır. Enerji kaynaklarının sürdürülebilirliği için günışığı kullanımının, mimari tasarım sürecinin, erken tasarım kararlarının içine dahil edilmelidir. Bu çalışma, bir tasarım parametresi olarak günışığının, mimari yarışma projelerindeki kritikleri bağlamında irdelenmesi amacıyla, mimari yarışma projelerindeki jüri raporlarının analiz edilmesini kapsamaktadır. Konuyla ilgili yayınlar, mevcut literatürdeki bilgi birikimi dikkate alınarak derlenmiş ve analiz edilmiştir. Çalışmanın hedeflerine katkı sağlamak amacıyla gün ışığına dair bütüncül bir anlayışı teşvik etmeyi amaçlayan Uluslararası Günışığı Ödülü incelenmiştir. İçerik analizi yöntemiyle tez kapsamında Günışığı Ödülleri jüri raporları, araştırma malzemesi olarak kullanılmış ve ödül gerekçelerinde ışık, doğal ışık, malzeme, şeffaflık, geçirgenlik gibi kavramlara odaklanılarak tarihsel süreçte malzeme ve doğal ışık ilişkisine mimari bağlamda veri oluşturması amaçlanmıştır. Araştırma, gün ışığının mimarlıkta rolünü, önemini ve nasıl ifade edildiğini anlamayı amaçlamaktadır. Sonuç olarak, Mimarlık için Günışığı Ödülü'nün jüri raporları içerik analizi ile incelenerek ışık, doğal ışık, malzeme, şeffaflık, geçirgenlik gibi kavramlar üzerinden mimari tasarım ve doğal ışık ilişkisine dair veriler elde edilmiştir. Bu veriler, mimari tasarım sürecinde gün ışığının nasıl kullanılabileceği ve mimari bağlamda nasıl değerlendirileceği konusunda fikir sağlamaktadır.

This study aims to investigate natural light as a material that adds value to spaces and makes them more livable, emphasizing its importance in architectural design. Light is considered an indispensable element in architectural design and is carefully used by architects throughout the design process. In today's world, where energy resources are rapidly depleting, maximizing the use of sunlight in buildings is crucial for energy sustainability. With the increasing recognition of the energy and environmental benefits of natural daylight, the daylighting criteria will gain prominence on the priority list in the near future. To ensure the sustainability of energy resources, the use of daylight in architectural design processes should be integrated, especially in early design decisions. This study focuses on examining natural light as a design parameter within the context of architectural competition projects by analyzing jury reports from architectural competitions. Relevant publications have been compiled and analyzed, taking into consideration the existing knowledge in the field. To contribute to the study's objectives and promote a comprehensive understanding of daylight, the International Daylight Award has been investigated. Through content analysis using the jury reports of the Daylight Awards as research material, data has been collected on the historical relationship between materials and natural light in an architectural context, with a focus on concepts such as light, natural light, materials, transparency, and permeability. The research aims to understand the role and significance of daylight in architecture and how it is expressed. As a result, data has been obtained through content analysis of the jury reports of the Daylight Award for Architecture, providing insights into the relationship between architectural design and natural light based on concepts such as light, natural light, materials, transparency, and permeability. These findings offer ideas on how daylight can be utilized in the architectural design process and how it can be evaluated within an architectural context.