İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları ve sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkide eleştirel düşünmenin aracı rolü

Abstract

Çalışmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları ve sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkide eleştirel düşünmenin aracı rolünü incelemektir. Diğer bir amaç ise ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları, sosyal beceri düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin cinsiyete, kardeş sayısına ve anne baba eğitim durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını araştırmaktır. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Anne Baba Tutum Ölçeği, Sosyal Beceri Ölçeği ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Ölçeği kullanarak toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları, sosyal beceri düzeyleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinde cinsiyete göre farklılık bulunmamıştır. Kardeş sayısına göre ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin algıladıkları anne tutumlarının üç ve daha fazla çocuk sahibi olan anneler lehine anlamlı farklılaştığı görülmüştür. Algılanan baba tutumunda ise tek çocukla karşılaştırıldığında üç ve daha fazla çocuk sahibi olan babalar lehine, iki kardeş ve tek çocukta ise tek çocuk lehine farklılaşmanın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anne eğitim durumuna göre anne tutumlarının ve baba tutumlarının farklılaştığı bulunmuştur. Bu farklılıkların ilkokul ve ortaokul kademesine göre üniversite lehine olduğu, lise kademesine göre ise farklılaşmadığı görülmüştür. Baba eğitim durumunda ise anne eğitim durumundan farklı olarak eleştirel düşünmenin şüphe alt boyutunun da farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Baba eğitim durumunun anne tutumları üzerinde ortaokul ve üniversite kademesinde üniversite mezunu babalar lehine anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur. Baba eğitim durumunun baba tutumları üzerindeki etkisine bakıldığında bütün kademelerde üniversite lehine anlamlı farklılık görülmektedir. Algılanan anne tutumu ve baba tutumunun demokratik olduğu, demokratik anne-baba tutumunun sosyal beceriyle negatif yönlü düşük düzeyde ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin algıladıkları anne-baba tutumları ve sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkide eleştirel düşünmenin tam aracılık rolü olduğu saptanmıştır.

The cause of the study is to examine the mediating role of critical thinking in the relationship between primary school fourth grade students' perceived parental attitudes and social skill levels. Another cause is to investigate whether the perceived parental attitudes, social skill levels and critical thinking dispositions of primary school fourth grade students differ according to gender, number of siblings and educational status of parents. Data were collected using Personal Information Form, Parent Attitude Scale, Social Skills Scale and Critical Thinking Tendency Scale. According to the findings, no gender differences were found in primary school fourth grade students' perceived parental attitudes, social skill levels and critical thinking dispositions. According to the number of siblings, the perceived mother attitudes of primary school fourth grade students differed significantly in favor of mothers with three or more children. In the perceived father attitude, it was concluded that there were differences in favor of fathers with three or more children compared to one child, and in favor of one child in two siblings and one child. It was found that mother attitudes and father attitudes differed according to mother's education level. It was observed that these differences were in favor of the university according to the primary and secondary school levels, but did not differ according to the high school level. Similarly, according to father's education level, a difference was found between the average scores of mother attitudes and average scores of father attitudes. It was concluded that the doubt sub-dimension of critical thinking differs according to the education level of the father, unlike the educational status of the mother. It was found that there was a significant difference between father's education status on mother attitudes in favor of university graduate fathers at secondary school and university level. Considering the effect of father's education on father attitudes, there are significant differences in favor of university at all levels. It was concluded that perceived mother and father attitudes were democratic, and democratic parent attitudes negatively affected social skills. In addition, it has been determined that critical thinking has a full mediating role in the relationship between primary school fourth grade students' perceived parental attitudes and social skills.