Üniversite öğrencilerinin meslek seçiminde toplumsal cinsiyet rolü, kariyer kararlılığı ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin meslek seçiminde toplumsal cinsiyet rolleri ile kariyer kararlılığı düzeyleri ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca öğrencilerin meslek seçiminde toplumsal cinsiyet rolleri, kariyer kararlılığı düzeyleri ve psikolojik iyi oluş düzeylerinin cinsiyet, eğitim gördüğü fakülte ve sınıf değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Bu amaçla Bursa Uludağ Üniversitesinde öğrenim gören 586 (%52 kız, %48 erkek) öğrenci çalışmaya katılmıştır. Araştırma sürecinde veri toplamak için Meslek Seçiminde Toplumsal Cinsiyetin Rolü Ölçeği, Kariyer Kararlılığı Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinin meslek seçiminde toplumsal cinsiyet rolleri ile kariyer kararlılığı düzeyleri ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkileri incelemek amacıyla veriler normal dağılım gösterdiği için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon katsayısı değerleri hesaplanmıştır. Aynı zamanda sosyo demografik özellikler ile ölçekler arasındaki ilişkileri analiz etmede Bağımsız Örneklemler t-testi ve ANOVA Analizi kullanılmıştır. Öğrencilerin meslek seçiminde geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin kariyer kararlılık düzeyleri ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasında negatif yönde, düşük düzeylerde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Öğrencilerin meslek seçiminde eşitlikçi toplumsal cinsiyet rollerinin kariyer kararlılık düzeyleri arasında pozitif yönde, düşük düzeyde anlamlı ilişkiler; psikolojik iyi oluş düzeyleri arasında ise negatif yönde, düşük düzeyde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Kariyer kararlılığı ve psikolojik iyi oluş arasında ise pozitif yönde, orta düzeylerde anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte araştırma sonucunda öğrencilerin meslek seçiminde toplumsal cinsiyet rollerinin fakülte ve sınıf düzeylerine göre anlamlı olarak farklılaştığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin kariyer kararlılık düzeyleri ise cinsiyet, fakülte ve sınıf düzeylerine göre anlamlı farklılık göstermektedir. Aynı şekilde öğrencilerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin cinsiyet, fakülte ve sınıf düzeylerine göre farklılaştığı tespit edilmiştir.

This study aims to investigate the relationship between gender roles in occupational choice, career decidedness, and psychological well-being levels among university students. Additionally, the study examines whether gender roles, career decidedness levels, and psychological well-being levels differ significantly based on gender, faculty, and class variables. A total of 586 students (52% female, 48% male) from Bursa Uludağ University participated in the research. Data were collected using Role of Gender in Occupational Choice Scale, Career Decidedness Scale, Psychological Well-Being Scale, and a Personal Information Form. Pearson Product Moments Correlation coefficients were calculated to explore the relationships between gender roles, career determination levels, and psychological well-beinglevels in students' occupational choices, as the data exhibited a normal distribution. To analyzethe relationships between sociodemographic characteristics and scales, Independent Samples t-test and Single Factor Analysis of Variance were employed. The results indicated a significant,negative, and low-level relationship between career decidedness levels associated withtraditional gender roles and psychological well-being levels in students' occupational choice. Positive, low-level relationships were found between career decidedness levels associated with egalitarian gender roles and students' occupational choices, while negative, low-level relationships were observed with psychological well-being levels. Furthermore, a moderately significant, positive relationship was identified between career decidedness and psychological well-being. The findings demonstrated significant differences in the gender roles of students based on their faculty and class levels. Moreover, the career decidedness levels of students differed significantly according to gender, faculty, and grade levels. Additionally, it was determined that students' psychological well-being levels also differed according to gender, faculty, and class levels.