Ses ünitesinin sosyobilimsel boyutu ile bütünleştirilerek öğretiminin ortaokul öğrencilerinin kavramsal anlama ve okulda gürültü kirliliği konusundaki görüşlerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Gürültü, okulda çokça maruz kalınan fakat çoğu zaman fark edilmeyen ya da normal kabul edilen bir kirliliktir. Ancak araştırmalar, okullarda gürültü kirliliğinin alarm verici boyutlarda olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle ses ünitesinin fen dersinde, sosyobilimsel boyutuyla bağlantılı bir şekilde öğretilmesi gereklidir. Okulda gürültü kirliliğinin en önemli etkenlerinden biri, bireylerin eğitim-öğretim sürecinde kazandıkları bilgilerle, gürültüye karşı oluşturdukları farkındalıkları, tutumları ve davranışlarıdır. Bu çalışmada, “Ses” ünitesinin sosyobilimsel boyutu ile bütünleştirilerek öğretiminin, öğrencilerin kavramsal anlamalarına ve okulda gürültü kirliliğine ilişkin görüşlerine etkisini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılında bir devlet ortaokulunda fen bilimleri dersinde gerçekleştirilmiştir. Örneklem olarak Eskişehir ilinin, Odunpazarı ilçesinde öğrenim gören 54altıncı sınıf öğrencisi seçilmiştir. Araştırmanın veri toplama araçları kavramsal anlama başarı testi, açık-uçlu sosyobilimsel sorular ve okulda gürültü kirliliği anketinden oluşmaktadır. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden yarı-deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırma deseni olarak ön test-son test kontrol gruplu model kullanılmıştır. Öğrenci grupları arasında kavramsal başarı yönünden anlamlı bir fark olup olmadığı, tek faktörde tekrarlı ölçümler için iki faktörlü ANOVA modeli kullanılmıştır. Gürültü kirliliği anketinden ve açık uçlu sorulardan elde edilen veriler ise betimsel istatistik kullanılarak frekans (f) ve yüzde (%) değerleri hesaplanmıştır. Araştırma bulgularına göre, ses ünitesinin sosyobilimsel boyutu ile bütünleştirilerek öğretimi, öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık ortaya çıkmıştır. Kavramsal anlama testinde başarılı olan öğrencilerin açık-uçlu ses ve gürültü sorularını doğru ve kısmen doğru gerekçelerle açıklayabildikleri tespit edilmiştir. Deney grubu öğrencilerinin genel olarak okulu ve çevresini daha gürültülü buldukları, okuldaki gürültü kaynaklarını daha doğru değerlendirdikleri ve gürültünün olumsuz etkileri konusunda farkındalıklarının arttığı tespit edilmiştir. Kavramsal anlama başarı testinden başarılı olan deney grubu öğrencileri, daha sükûnetli bir sınıfta olmayı tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Ancak bazı durumlarda olumlu gürültünün olumlu etkilerinin de olabileceği ikilemini yaşadıkları belirlenmiştir.

Noise is the type of pollution that everyone is exposed to all the time at school but often goes unnoticed and is even considered normal. However, studies reveal that noise pollution at schools is at alarming levels. For this reason, the sound unit (an acoustic unit of sound measurement) should be taught in science class in connection with its socio-scientific dimension. One of the most important factors of noise pollution at school is the awareness, attitude, and behavior that individuals gain and adopt against noise with the knowledge they gain in the education process. This study aims to reveal the effect of teaching the "Sound" unit by integrating it with the socio-scientific dimension and how it affects students' conceptual understanding and their views on noise pollution at school. The research was carried out in a science course in a public secondary school in the 2018-2019 academic year. 54 sixth-grade students studying in the Odunpazarı district of EskiĢehir province were selected as the test subjects. The data collection tools of the research consisted of the conceptual understanding achievement test, open-ended socio-scientific questions, and the noise pollution questionnaire at school. Quasi-experimental quantitative methods were used in the study. The pretest-posttest control group model was used as the research design. A two-factor ANOVA model was used for repeated measurements in one factor to find out whether there was a significant difference between student groups in terms of conceptual achievement. Frequency (f) and percentage (%) numbers were calculated by using descriptive statistics from the data obtained from the noise pollution questionnaire and open-ended questions. According to the research findings, there was a statistically significant difference in students‟ conceptual understanding levels when teaching the sound unit by integrating it with the socio-scientific dimension. It was determined that the students who were successful in the conceptual understanding test were able to explain the open-ended sound and noise questions with correct and partially correct justifications. It was determined that the students in the experimental group generally found the school and its surroundings noisier, they evaluated the noise sources in the school more accurately, and their awareness of the negative effects of noise increased. It was stated that the experimental group students who were successful in the conceptual understanding achievement test preferred to be in a quieter classroom. However, what was also stated was the fact that they experience the dilemma that positive noise can also have positive effects in some cases.