Öğretmen adaylarının özel gereksinimli bireyler için dijital çoklu ortam materyal geliştirmeye yönelik akademik başarı ve görüşleri

Abstract

Teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte dijitalleşme hayatımızı kolaylaştırmaktadır. Dijital araçlar ile birlikte yazılı bir metni seslendirebilir, kavram haritaları çıkartabilir kısaca öğrenme nesnelerini daha kullanılabilir hale getirebilmekteyiz. Özel gereksinimli bireyler için özel eğitim öğretmenlerinin dijital materyalleri çeşitli duyulara hitap edecek şekilde öğrencilere sunabilmesi gerekmektedir. Bu projenin amacı, BÖTE ve Özel Eğitim öğretmen adaylarına özel gereksinimli öğrencilerin çeşitli duyularına hitap edebileceği dijital çoklu ortam materyali hazırlayabilme becerisi kazandırmaktır. Bu araştırma, Bursa Uludağ Üniversitesi eğitim fakültesi Özel Eğitim bölümünde ve BÖTE bölümünde öğrenim gören gönüllü 22 öğretmen adayıyla yürütülmüştür. Karma yöntem deseni kullanılan bu çalışmada, öğretmen adaylarının Lumi Education programıyla dijital çoklu ortam materyali hazırlama becerilerini kazandırmak için özgün bir öğretim programı hazırlanmıştır. Araştırmanın nicel bölümü için “Dijital Çoklu Ortam Materyal Geliştirme ve Lumi Education” başlıklı başarı testi geliştirilmiştir. Başarı testinin güvenirlik ve geçerlik çalışması yapılmış ve başarı testi ön-test olarak 22 katılımcıya uygulanmıştır. Ardından konu uzmanı eşliğinde teorik ve uygulamalı dijital çoklu ortam materyal hazırlama becerilerine yönelik 5 hafta 28 derslik bir öğretim programı uygulanmıştır. Öğretim programının sonunda hazırlanan başarı testi son-test olarak tekrardan uygulanmış ve araştırmanın veriler toplanmıştır. Nitel bölüm kapsamında, çalışmanın sonunda 5 BÖTE ve 5 Özel Eğitim öğretmen adayı olmak üzere 10 öğretmen adayına 9 açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanmıştır. Görüşme formunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması için 4 farklı alan uzmanının görüşlerine başvurulmuştur. Çalışmanın sonucunda, nicel bölümde yapılan analiz sonucunda dijital çoklu ortam materyali hazırlama becerilerinde istatiksel olarak olumlu yönde anlamlı farklılık görülmüş ve araştırma kapsamında özgün öğretim programının etkililiği olduğu değerlendirilmiştir. Nitel bölüm için betimsel analiz yöntemi kullanılarak öğretmen adaylarının görüşleri incelenmiştir. Öğretmen adayları bu çalışma ile dijital çoklu ortam materyali hazırlama becerilerinin geliştiğini, birlikte çalışma becerilerinin güçlendiğini, teknolojik pedagojik alan bilgilerinin arttığını, Lumi Education programını kullanmayı öğrendiklerini ve bu program ile hazırlanacak dijital çoklu ortam materyallerin özel gereksinimli öğrenciler için motivasyon arttırıcı, dikkat çekici ve pekiştirici olduğunu belirtmişlerdir.

With the rapid development of technology, digitalisation makes our lives easier. With digital tools, we can vocalise a written text, create concept maps, in short, we can make learning objects more usable. Special education teachers for individuals with special needs should be able to present digital materials to students in a way that appeals to various senses. The aim of this project is to provide pre-service teachers in the departments of CEIT and Special Education with the ability to prepare digital multimedia materials that can appeal to various senses of students with special needs. This study was conducted with 22 volunteer pre-service teachers studying at Bursa Uludağ University, Faculty of Education, Department of Special Education and Department of Computer Education and Instructional Technology. In this study, in which mixed method design was used, an original curriculum was prepared to provide pre-service teachers with the skills of preparing digital multimedia materials with Lumi Education programme. For the quantitative part of the research, an achievement test titled "Digital Multimedia Material Development and Lumi Education" was developed. Reliability and validity studies of the achievement test were conducted and the achievement test was applied to 22 participants as a pre-test. Then, a 5-week, 28-lesson teaching programme for theoretical and practical digital multimedia material preparation skills was implemented in the presence of a subject matter expert. At the end of the curriculum, the achievement test was re-applied as a post-test and the data were collected. Within the scope of the qualitative part, at the end of the study, a semi-structured interview form consisting of 9 open-ended questions was applied to 10 pre-service teachers, 5 of whom were pre-service teachers of CEIT and 5 of whom were pre-service teachers of Special Education. For the validity and reliability study of the interview form, the opinions of 4 different field experts were consulted. At the end of the study, as a result of the analysis in the quantitative part, a statistically significant positive difference was observed in the skills of preparing digital multimedia materials and it was evaluated that the original curriculum was effective within the scope of the research. For the qualitative part, the views of pre-service teachers were analysed using descriptive analysis method. The pre-service teachers stated that their skills in preparing digital multimedia materials improved, their ability to work together was strengthened, their technological pedagogical content knowledge increased, they learned to use the Lumi Education programme, and the digital multimedia materials to be prepared with this programme were motivational, remarkable and reinforcingfor students with special needs.