Polikistik over sendromu tedavisinde klomifen sitrata yanıtın belirlenmesinde insülin benzeri büyüme faktörü-1 ve insülin benzeri büyüme faktörü bağlayıcı protein-1'in önemi

Abstract

Giriş: Klomifen Sitrat (CC), Polikistik Over Sendromu (PCOS) olan anovulasyonlu hastalarda ovulasyon indüksiyonu için ilk ve en sık kullanılan ilaçtır. PCOS'a bağlı anovulatuar siklusların CC'a oldukça iyi yanıt vermesi, CC'ın etkisini insülin bağımlı ovaryan düzenleyici sistem üzerinden mi oluşturduğu konusunda merak uyandırmıştır. Amaç: PCOS tedavisinde CC'a yanıtın belirlenmesinde, IGF-1 ve IGFBP-1'in önemini araştırmak ve ovulasyon indüksiyonu sonuçları ile karşılaştırmak. Gereç ve Yöntem: Kasım 2001 ile Kasım 2002 tarihleri arasında PCOS tanısı konulan ve CC ile ovulasyon indüksiyonu uygulanan 30 menstrüel siklus incelendi. PCOS tanısı; klinik semptomlar, laboratuvar bulguları ve transvajinal ultrasonografi göz önüne alınarak konuldu. Ovulasyon indüksiyonu menstruasyonun 3-7. günleri arasında 100 mg/gün CC ile uygulandı. Başarısız sikluslarda doz 50 mg/gün/siklus arttırılarak maksimum 150 mg/gün'e kadar çıkıldı. Tedavi öncesi ve tedavi bitiminde açlık plazma IGF-1, IGFBP-1, insülin ve glukoz konsantrasyonları ölçüldü. Bulgular: CC uygulanan 30 siklusun 18'inde (% 60) CC'a yanıt alındı. CC'a yanıt alınan siklusların 6'sında (% 33.3) gebelik elde edildi. CC'a yanıt alınan sikluslarda, 5 günlük CC tedavisi sonrasında plazma IGF-1 konsantrasyonları % 24.7 azalırken (258.20 ± 69.61 ng/ml; 185.26 ± 65.08 ng/ml; p<0.005), plazma IGFBP-1 konsantrasyonları % 277.7 artış gösterdi (10.11 ± 10.18 ng/ml; 23.76 ± 14.57 ng/ml; p<0.001). Bu da IGF-1/IGFBP-1 oranında % 64.1'lik bir azalmaya (68.32; 12.23) neden oldu. Tedavi öncesi ve sonrası açlık plazma insülin konsantrasyonları ve glukoz/insülin oranları arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı (p>0.05). Sonuç: PCOS'nda CC'a yanıt alınan sikluslarda plazma IGF-1 konsantrasyonu azalıp, plazma IGFBP-1 konsantrasyonu artarken, IGF-1/IGFBP-1 oranında anlamlı bir düşüş gözlenmektedir. CC'ın insülin rezistansına herhangi bir etkisi olmadığı görüldü. Gebelik elde edilen ve edilemeyen olgularda IGF-1, IGFBP-1 düzeyleri ve IGF-1/IGFBP-1 oranları arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı.

Background: Clomiphene citrate (CC), is the drug most widely used for ovulation induction in anovulatory women with polycystic ovarian syndrome (PCOS). Because of the ovulatory success of CC in anovulatory menstrual cycles related with polycystic ovarian disease, the mechanism and sites of action of CC on the insulin related ovarian regulatory system took attention. Objective: The aim of the present study was to define the importance of IGF-1 and IGFBP-1 during the treatment of PCOS with CC and the overall effects on the ovulation induction results. Methods: Thirty menstrual cycles of CC treated PCOS patients were recruited between November 2001 and November 2002. The diagnosis was based on the clinical symptoms, the laboratory and the transvaginal ultrasonographic findings. CC was administered at a dose of 100 mg/day between the 3rd and the ylh days of menstruation. In unsuccessful cycles to CC, dose was increased as 50 mg/day/cycle to a maximum dose of 150 mg/day. The fasting plasma concentrations of IGF-1, IGFBP-1, insulin andglucose were measured at the days before and after CC treatment. Results: CC treatment was successful in 18 (60%) from 30 cycles. In thesecycles, 6 of them resulted with pregnancy (33.3%). Plasma concentrations of IGF-1 decreased by 24.7% (258.20 ± 69.61 ng/ml; 185.26 ± 65.08 ng/ml;p<0.005) after five days of clomiphene therapy, whereas plasma concentrations of IGFBP-1 increased by 277.7% (10.11 ± 10.18 ng/ml; 23.76± 14.57 ng/ml; p<0.001). This gave a 64.1% reduction in the IGF-1/IGFBP-1 ratio (68.32; 12.23). There were no significant changes in fasting plasmaconcentrations of insulin and glucose/insulin ratios. Conclusion: In successful PCOS cycles treated by CC, it has been observed that after CC therapy, not only the plasma concentrations of IGF-1 were decreased, but also the plasma concentrations of IGFBP-1 were increased with a significant reduction in the IGF-1 /IGFBP-1 ratio. The results show that CC does not cause changes in insulin resistance. The changes in plasma concentrations of IGF-1, IGFBP-1 and IGF-1/IGFBP-1 ratios do not effect the pregnancy results (p>0.05).