Sicill-i Ahvâl kayıtlarına göre Kafkas doğumlu devlet memurları

Abstract

Osmanlı Devleti’nde 17. yüzyılda değişen dünya düzenine ayak uydurmak amacıyla başlayarak ve Tanzimat Fermanı’nın ilanıyla gelişen modernleşme hareketleri idari kurumlarda çeşitli değişimler meydana getirmiştir. Bu kurumsal anlamdaki dönüşümlerden biri de bürokraside uygulanan yenileşme hareketleridir. Memurların, başta eğitimleri olmak üzere istihdam alanlarında da çeşitli düzenlemeleri beraberinde getiren ıslahatlar, modern anlamdaki bürokrasinin ilk nüvelerini oluşturur. Tanzimat’tan sonra başkent dışındaki görevlilerin tek bir merkezden kontrolünü sağlamak ve görev sürelerindeki durumlarını takip etmek amacıyla 1879 yılında kurulan Sicill-i Ahvâl Komisyonu tarafından tutulan Sicill-iAhvâl Defterleri, son dönem Osmanlı biyografi çalışmalarında birincil kaynak değeri taşımaktadır. 1896 yılında mevcut komisyonun kaldırılmasıyla Memurin-i Mülkiye Komisyonu tarafından kayıtlar tutulmaya devam edilmiştir. 1879-1909 tarihleri aralığında muhtelif hacimlerden oluşan 201 adet defter, Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’nde muhafaza edilmektedir. Sicillerde yer alan memurların doğum yeri, baba adı, etnik kökeni ve doğum tarihlerinin özet olarak elektronik ortamda sunulması araştırmacıların erişimini kolaylaştırmaktadır. Mevcut çalışmada Sicill-i Ahvâl Defterlerine bağlı kalınarak Kafkasya Doğumlu 158 memurun istihdam süreçleri incelenecektir. Buna göre çalışmada yer alan şahısların kimlik bilgileri, eğitim durumları, istihdam alanları, maaşları, aldıkları ödül ve cezalar gibi defterlerde yer alan kayıtlar incelenecektir.

The modernization movements that started in the 17th century in the Ottoman Empire in order to keep up with the changing world order and developed with the declaration of the Tanzimat Edict brought about various changes in administrative institutions. One of these institutional transformations is the innovation movements implemented in the bureaucracy. The reforms, which brought along various regulations in the fields of employment, especially in the education of civil servants, constitute the first core of bureaucracy in the modern sense. The Sicill-i Ahvâl Notebooks, which were kept by the Sicill-i Ahvâl Commission, which was established in 1879 in order to control the officials outside the capital from a single center after the Tanzimat and to monitor their status during their tenure, are of primary source value in recent Ottoman biography studies. With the abolition of the existing commission in 1896, records continued to be kept by the Civil Service Commission. Between 1879-1909, 201 notebooks of various volumes are currently kept in the Presidential Ottoman Archives. Submitting the place of birth, father's name, ethnic origin and date of birth of the civil servants in the registry in summary electronically facilitates the access of researchers. In the present study, employment processes of 158 civil servants who were born in the Caucasus will be examined by adhering to the Sicill-i Ahvâl Registers. Accordingly, the records in the books such as the identity information, educational status, employment areas, salaries, awards and punishments of the persons involved in the study will be examined.