Muhafazakâr iş örgütlerine mensup iş kadınlarının dindarlık davranışları üzerine sosyolojik bir araştırma: MÜSİAD örneği

Abstract

Kadının geleneksel veya modern öncesi dönemde ev, aile ve çocuklardan oluşan toplumsal rollerine modernleşme ile birlikte çalışma hayatındaki rolleri de eklenmiştir. Çalışan kadının ekonomik gücü elinde tutması sonucunda sermayesini ortaya koyarak iş hayatına atılması; gündelik hayatta, tüketim, ailevi ve dini manada değişikleri yaşamasını kaçınılmaz kılmıştır. Hazırlanan araştırmada modernleşmeyle beraber dindar kesiminde yeni bir kimlik inşa ettiği Türkiye’de, muhafazakâr kesimin ekonomik alanda güç kazanması sonucunda iş kadınlarının toplumda dini tutum ve davranışlarında da değişiklikler görülmektedir. Araştırmamızın problemini iş hayatında sermaye sahibi olan iş kadınlarının dindarlığı ve dini dönüşümleri oluşturmaktadır. İş kadınlarının tüketim alışkanlıklarının değişimi, ailevi hayata yönelik tutumları ve yeni çağ ritüellerine katılımı da araştırmanın alt problemlerini oluşturmaktadır. Araştırmada kendisini dindar/muhafazakâr olarak tanımlayan ve muhafazakâr bir iş örgütü mensubu olan MÜSİAD üyesi 17 iş kadını ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde dindarlık ve kadın dindarlığı kavramları incelenmektedir. İkinci bölümde ise iş kadınları ile yapılan görüşmelere yer verilmekte ve iş kadınlarının dindarlık kavramlarına bakışları, aile hayatına yönelik tutumları, tüketim kültürü alışkanlıkları, bankacılık, miras ve dini eğitime yönelik uygulamaları burada yer almaktadır. İş kadınlarının dindarlık davranışlarında ve ailevi tutumlarında dini düşüncelerle geleneği muhafaza etmeye çalıştıkları görülmüştür. Tüketim alışkanlıklarında da dini prensiplerini korumaya çalışarak piyasaya uyum sağladıkları görülmektedir. Moda ve tesettür konusunda iş kadınlarınca önemsenen, iş hayatına ve tesettüre uygunluk olmuştur. Tatil ve boş zamanlarında “İslami” vurgusuna dikkat çeken iş kadınları tercihlerini bağ evleri ve doğa tatillerinden yana kullanmaktadır. Bunun yanında ebeveyn olarak çocuklarının din eğitiminde büyük ölçüde ailenin etkili olduğu düşünülmekte, eğitim kademelerinde ise dini eğitim ilk etapta tercih edilmemektedir.

In the traditional or pre-modern period, women's social roles consisting of home, family and children have been added to their roles in working life with modernization. As a result of the working woman's holding the economic power, she put her capital into business life; In daily life, consumption has made it inevitable to experience changes in family and religious terms. In the research prepared, in Turkey, where a new identity has been built in the religious section with modernization, changes are seen in the religious attitudes and behaviors of business women in the society as a result of the conservative section gaining strength in the economic field. The problem of our research is the religiosity and religious conversions of business women who have capital in business life. The change in consumption habits of business women, their attitudes towards family life and their participation in new age rituals are also sub-problems of the research. In the research, in-depth interviews were conducted with 17 business women who are members of MUSIAD, who define themselves as religious/conservative and are members of a conservative business organization. In the first part of the study, the concepts of religiosity and women's religiosity are examined. In the second part, interviews with businesswomen are included and their views on the concepts of religiosity, their attitudes towards family life, consumption culture habits, banking, heritage and religious education practices are included here. It has been observed that business women try to preserve the tradition with religious thoughts in their religious behaviors and family attitudes. It is seen that they adapt to the market by trying to protect their religious principles in their consumption habits. Business women care about fashion and veiling, and their suitability for business life and veiling has been. Businesswomen, who draw attention to the "Islamic" emphasis in their vacation and leisure time, prefer vineyard houses and nature holidays. In addition, as parents, it is thought that the family is largely effective in the religious education of their children, and religious education is not preferred in the education stages in the first place.