Yerel ekonomik kalkınma ve kentsel markalaşma süreçlerinde ilçe belediyeleri üzerine karşılaştırmalı bir analiz: Gemlik, İnegöl ve İznik örnekleri

Abstract

1980'li yıllardan itibaren küreselleşme ve neoliberalizm süreçlerinin hızlanmasıyla birlikte kentler sermayeyi çekebilmek amacıyla rekabet içerisine girmiş ve kentler arası rekabet de beraberinde marka kentleri ortaya çıkarmıştır. Kent yönetimleri, küreselleşen mal, hizmet ve işgücü pazarında yer edinebilmek, mevcut konumlarını koruyabilmek ya da daha üst sıralara çıkabilmek amacıyla çeşitli pazarlama stratejileri uygulamak ve farklı mekansal ölçeklerde politikalar geliştirmek çabası içine girmişlerdir. Bu çalışmanın amacı, farklı sosyo-ekonomik ve siyasi-kurumsal niteliklere sahip olan küçük ve orta ölçekli kentlerdeki belediye yönetimlerinin ekonomik kalkınma politikalarının ve markalaşma konusundaki girişimlerinin karşılaştırmalı olarak analiz edilmesidir. İlgili yazına bakıldığında bu konunun ağırlıklı olarak büyük kentler bağlamında ve tekil birimler bazında incelendiği görülmektedir. Alan araştırmasını Bursa Büyükşehir Belediyesi içinde yer alan üç ilçe belediyesinde yürüten bu tezin konuyla ilgili yazına katkı yapması umulmaktadır. Alan araştırması için, merkezi yönetim kararlarının etkili olduğu bir sanayileşme süreci yaşayan ancak turizm ve tarım alanlarında alternatif kalkınma vizyonu doğrultusunda çalışan Gemlik İlçe Belediyesi; ihracata dayalı ve sektörel olarak uzmanlaşmış imalat sanayi, önemli tarımsal ekonomisi ve ‘girişimci belediyesi’ ile öne çıkan İnegöl ve ulusal ve uluslararası turizme yönelik girişimlerde bulunan, yavaş şehir hareketini benimseyen, bununla birlikte ekonomik girdisinin büyük kısmını tarım sektöründen elde eden İznik Belediyesi seçilmiştir. Bu belediyelerdeki atanmış ve seçilmiş toplam 18 belediye yöneticisi ile yarı-yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirilmiş ve elde edilen verilerin değerlendirilmesinde tematik analiz yöntemi kullanılmıştır.

With the acceleration of globalization and neoliberalism processes since the 1980s, cities have entered into competition to attract capital and competition between cities has paved the way for city branding initiatives. City administrations have tried to implement various marketing strategies and develop policies at different spatial scales in order to gain a place in the globalizing goods, services and labor market, to maintain their current position or to rise to higher ranks. The aim of this study is to comparatively analyze the economic development policies and branding policies of municipal governments in small and medium-sized cities having different socio-economic and political-institutional characteristics. When we look at the related literature, it is seen that this subject is mainly examined in the context of big cities and on the basis of individual units. It is hoped that this thesis, which carries out its field research in three district municipalities within Bursa Metropolitan Municipality, will contribute to the literature on the subject. For the field research, Gemlik District Municipality, which is experiencing an industrialization process where central government decisions are effective, but working towards an alternative development vision in the fields of tourism and agriculture; İnegöl, which stands out with its export-based and sectorally specialized manufacturing industry, important agricultural economy and 'entrepreneur municipality', and Iznik Municipality, which makes initiatives for national and international tourism, adopts the slow city movement, and obtains most of its economic input from the agricultural sector, were chosen. Semi-structured interviews were conducted with a total of 18 appointed and elected municipal administrators in these municipalities and thematic analysis method was used in the evaluation of the obtained data.