Yenilenebilir enerji kaynaklarının ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği

Abstract

Günümüzde enerji dünya için geçmişte olduğundan daha fazla öneme sahiptir. Enerji ihtiyacının büyük bir bölümü fosil yakıtlardan karşılanmaktadır. Ancak fosil yakıtların, arz güvenliğinde yaşanan sorunlar, çevreye verilen zararlar enerjide yeni bir yola girilmesi için gösterilebilecek nedenlerin başında gelmektedir. Bitecek bir enerji kaynağına alternatif olarak üretilen yenilenebilir enerji kaynakları gelecekte enerjide çok daha fazla paya sahip olması beklenmektedir. Bu bağlamda rüzgâr enerjisi, güneş enerjisi, jeotermal enerji, biyokütle enerjisi, hidroelektrik enerjisi ve dalga enerjisi olarak sayabileceğimiz yenilenebilir enerji kaynakları tükenmemesi, çevreye duyarlı olması, ülkelerin kendi sınırları içerisinde kendi enerjisini üretme olanağı sağlaması ve daha yaşanabilir bir gelecek sunması açısından çok önemli bir yere sahiptir. Yenilenebilir enerji üretiminde yaşanacak bir artışın enerjide dışa bağımlılığı azaltarak ekonomik büyümeye etki etmesi beklenmektedir. Bu çalışmanın amacı yenilenebilir enerji kaynakları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektir. Türkiye’nin 1990 ile 2021 yılları arasındaki verileri ele alınarak yapılan çalışma da VAR Modeline dayalı Granger Nedensellik Testi kullanılarak yenilenebilir enerji kaynakları üretimi (YEN) ve reel GSYİH değişkenleri arasındaki ilişkinin yönü tespit edilmiştir. Yapılan Granger Nedensellik Testi’nin sonuçlarına göre yenilenebilir enerji kaynakları ile ekonomik büyüme arasında bir nedenselliğin bulunmadığı ortaya çıkmıştır. Elde edilen bu sonucun en büyük sebeplerinden biri olarak Türkiye için yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yeni gelişmeye başlamış olması gösterilebilir. Aynı şekilde toplumun ve firmaların yeterince bilgilendirilmemiş olması yenilenebilir enerjinin kullanım alanını kısıtlamıştır.

Energy is of more importance to the world today than in the past. A large part of the energy needs are met from fossil fuels. However, the problems experienced in the supply security of fossil fuels and the damage caused to the environment are among the reasons that can be cited for entering a new path in energy. Renewable energy sources produced as an alternative to an energy source that will run out are expected to have a much greater share in energy in the future. In this context, wind energy, solar energy, geothermal energy, biomass energy, hydroelectric energy, and renewable energy sources that we can count as wave energy have a crucial place in terms of not running out, being environmentally sensitive, providing countries with the opportunity to produce their energy within their borders and offering a more livable future. It is expected that an increase in renewable energy production will have an impact on economic growth by reducing external dependence on energy. This study aims to examine the relationship between renewable energy sources and economic growth. The direction of the relationship between renewable energy resources production (YEN) and real GDP variables was determined by using the Granger Causality Test based on the VAR Model in the study conducted by considering the data of Turkey between 1990 and 2021. According to the results of the Granger Causality Test, it has been revealed that there is no causality between renewable energy sources and economic growth. One of the biggest reasons for this result can be shown as the fact that renewable energy sources have just begun to develop in Turkey. Likewise, the fact that society and companies are not sufficiently informed has limited the use of renewable energy.