Küresel inovasyon performanslarının bütünleşik çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi: OECD ülkeleri

Abstract

Küresel İnovasyon Endeksi (KİE), ülkelerin inovasyon performanslarını yıllık olarak değerlendiren bir rapordur. Bu çalışmada, OECD ülkelerinin inovasyon performansının ölçümü bütünleşik çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmiş ve gerçek KİE sıralaması ile aralarındaki ilişkiler açıklanmaya çalışılmıştır. 2021 KİE raporundaki girdi ve çıktı alt endeksleri hiyerarşik bir yapıda tanımlanarak en alt kriterlerden amaca doğru bütünleşik bir yol izlenmiştir. 38 OECD ülkesinin KİE kriter değerleri ve karar vericilerin değerlendirmeleri kullanılarak kriter ağırlıkları entropi, klasik AHS ve bulanık AHS ile bulunmuş, ülke sıralamaları ise bulunan ağırlıklar modele eklenerek TOPSIS ve GİA yöntemleri ile yapılmıştır. Yapılan sıralamalar KİE tarafından yapılan sıralama ile karşılaştırılmış ve sıralar arasında çok güçlü ve anlamlı ilişkiler bulunduğu tespit edilmiştir. Uygulanan tüm bütünleşik yöntemlerle yapılan sıralamada, KİE sıralaması ile paralel olarak İsviçre inovasyon performansı en yüksek ülke olarak belirlenmiştir.

The Global Innovation Index (GII) is an annual report that evaluates the innovation performance of countries. In this study, the measurement of innovation performance of OECD countries is evaluated with integrated multi-criteria decision-making methods and the relationship between them and the actual GII ranking is explained. In the 2021 GII report, input and output sub-indices are defined in a hierarchical structure and an integrated path is followed from the lowest criteria to the objective. Using 38 OECD countries' BSI criteria values and decision makers' evaluations, criteria weights were found by entropy, classical AHP and fuzzy AHP, and country rankings were made by TOPSIS and GRA methods by adding the weights to the model. The rankings were compared with the rankings made by GII and it was found that there were very strong and significant relationships between the rankings. In the ranking made with all the integrated methods applied, Switzerland was determined as the country with the highest innovation performance in parallel with the GII ranking.