John Langshaw Austin’de dil-dünya-düşünme birliği bağlamında fenomen kavramı ve söz edimleri kuramı

Abstract

Bu çalışmada John Langshaw Austin’in fenomen kavramı ve Söz Edimleri Kuramı dil dünya-düşünme birliği bağlamında analiz edilmektedir. Austin felsefe tarihindeki merkezi konulardan etik, estetik, politika ve epistemoloji gibi alanların, Linguistik Fenomenoloji adını verdiği bilimsel bir yaklaşımla tekrar ele alınması gerektiğini ileri sürmektedir. Linguistik fenomenoloji söz konusu alanların felsefe tarihinin kavramları ile değil gündelik dilin analizi ile ele alındığı bilimsel araştırma disiplini olma iddiasını taşımaktadır. Tezimizin amacı bu radikal tutumun gerekçeleri, yöntemi ve sonuçları ile Austin’in yaklaşımını tartışarak çağdaş felsefe için sunduğu yorum olanaklarını değerlendirmektir. Birinci bölümümüzde Austin’in felsefe tarihine ve kavramlarına yönelttiği negatif eleştirileri ele alacağız. İkinci bölümümüzde Austin’in gündelik dil araştırmasının bilimsel kıstaslara uygun şekilde nasıl yapılması gerektiğine ve bu araştırmada ne gibi bilişsel sonuçlara ulaşılabileceğine dair görüşleri sunulacaktır. Austin’in bilimsel yaklaşımının amacı dilin uylaşım kurallarını açığa çıkartmaktır. Bu uylaşım kurallarının en temel olanlarından biri ‘bir şey söylemenin bir şey yapmak’ olduğu olgusudur. Bu bağlamda üçüncü bölümümüzde Austin’in Söz Edimleri Kuramını birinci ve ikinci bölümde sunduğumuz görüşleri çerçevesinde değerlendirerek, fenomen kavramının dil-düşünme-dünya birliği bağlamından hareketle yorumlayacağız. Sonuç başlığımızda ise Austin’in gündelik dil, bilim ve felsefe hakkındaki görüşlerini, insani bilişselliğin çağdaş bir yorumuna kapı arayacak şekilde, Türkçemizin verdiği imkanları da kullanarak, yeni kelime ve terimler eşliğinde tartışacağız.

In this study, John Langshaw Austin's concept of phenomenon and Speech Act Theory are analyzed in the context of language-world-thinking unity. Austin argues that areas such as ethics, aesthetics, politics, and epistemology, which are central issues in the history of philosophy, should be reconsidered with a scientific approach he calls Linguistic Phenomenology. Linguistic phenomenology claims to be a scientific research discipline in which these fields are dealt with not with the concepts of the history of philosophy, but with the analysis of ordinary language. The aim of our thesis is to evaluate the interpretation possibilities it offers for contemporary philosophy by discussing the reasons, methods, and results of this radical attitude and Austin's approach. In our first part, we will deal with Austin's negative criticisms of the history and concepts of philosophy. In our second part, Austin's views on how ordinary language research should be done in accordance with scientific criteria and what cognitive results can be achieved in this research will be presented. The aim of Austin's scientific approach is to reveal the conventions of language. One of the most fundamental findings of these conventions is the fact that 'to say something is to do something'. In this context, in our third section, wewill evaluate Austin's Speech Acts Theory within the framework of the views we presented in the first and second sections, and we will interpret the concept of phenomenon in the context of language-thinking-world unity. In our concluding section, we will discuss Austin's views on ordinary language, science, and philosophy, which will give an opportunity to a contemporary interpretation of human cognition, using the opportunities provided by our Turkish language, with new words and terms.