Tipik antipsikotik alan şizofren hastalarda tedaviye OMEGA-3 (DHA+EPA), vitamin E ve vitamin C ilavesinin ekstrapiramidal yan etkiler ve negatif belirtilere olan etkilerinin araştırılması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, atipik antipisikotiklerin yan etkilerinin azlığının ve negatif belirtileri daha başarılı tedavi etmelerinin, çeşitli alıcılara bağlanma eğilimlerinin yanında, antioksidan etkilerine de bağlı olabileceğini literatür bilgilerinden kaynaklanan bir kabul olarak alıp; klasik antipisikotiklerin yan etkilerinin fazlalığı ve negatif belirtileri tedavi etmedeki başarısızlığının, etki düzeneklerinin özelliklerine ek olarak oksidatif stresi arttırmalarına da bağlı olabileceği görüşünü test etmek ve oksidatif stresi azaltacak bir takım girişimlerle bu ilaçların etki seviyelerinin artıp artmadığını ortaya koymak ve dolayısıyla Şizofrenik Bozukluktaki tedaviye direnç ve yıkım süreçlerinde oksidatif stres oluşturan serbest radikallerin etkilerinin olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla DSM-IV-TR Şizofrenik Bozukluk Paranoid Tip tanı kriterlerini karşılayan ve çalışma protokolüne uygun olan 17'si Haloperidol ve 14'ü Ketiyapin kullanan toplam 31 kişiden iki çalışma grubu oluşturulmuştur. Çalışmaya alınanlara sosyodemografik özellikleri, şizofreni öykü, tıbbi öykü ve fizik muayene ile ilgili bilgilerini almak için hazırlanan formlar doldurulmuştur ve antioksidan enzim ve vitaminlerin kan değerleri çalışılmıştır. Çalışma süresi olan 16 hafta boyunca toplam yedi kez değerlendirilen kişilere her değerlendirme sırasında SAS ve BARS ölçekleri 1., 8., 12., 16. haftalarda da ise . BPRS, SANS, CGİ ölçekleri doldurulmuştur. İlk değerlendirmeden sonra Haloperidol alan gruba Omega- 3; 1000 mg (EPA 180 mg+DHA 120 mg) 2X1, vitamin E 400 IU (2X1), vitamin C 1000 mg (1X1) ilavesi yapılmıştır. Haloperidol ile birlikte ekstrapiramidal yan etkiler için başlanmış olan Biperiden tedavisine 8. haftanın sonuna kadar devam edilmiş ve 8. haftanın sonunda Biperiden dozu 0.5 mg/gün azaltılmıştır. 12. haftanın sonunda Biperiden dozunda 0.5 mg/günlük bir azaltma daha yapılmıştır. Çalışmanın 16. haftasında Haloperidol, Omega-3 (DHA+EPA), vitamin E ve C alan hasta grubu ve Ketiapin alan hasta grubunun antioksidan sistem parametreleri tekrar çalışılmıştır. klasik Antipsikotikler ile tedavi edilen kişilere antioksidan ilaç ve vitaminler ekleyerek 16 haftalık bir süreçte ortaya çıkan değişiklikleri Atipik Antipsikotik tedavi alan bir grupla kıyaslayan bu çalışmada, Klasik Antipsikotiklere antioksadanların eklenmesiyle özellikle negatif belrtilerde iyileşmenin mümkün olduğu, bu etkinin Atipik Antipsikotiklerle sağlanan iyileşmeden daha hızlı başladığı ve daha fazla olduğu; Klasik Antipsikotiklerin EPS tarzındaki yan etkilerinin antioksidanların eklenmesiyle bir miktar da olsa engellenebileceği ve özellikle Akatizide elde edilen düzelmenin çok belirgin olduğu tespit edilmiştir. Buna göre oksidatif stresin, özellikle negatif belirtilerin oluşumuna katkıda bulunarak tedaviye cevabı engelleyebileceği, dolayısıyla tedaviye direnç ve progresyona neden olan faktörlerden biri olarak göz önünde bulundurulabileceği ve Klasik Antipsikotiklerin çeşitli yan etkilerinin oluşma mekanizmalarına da etkide bulunabileceği düşünülebilir.

Data from literature tell us that atypical antipsychotics have fewer side effects and better effect on negative symptoms due to their antioxidant effects besides their tendency to bind to various receptors. The aim of this study is to test if excessive side effects of classical antipsychotics and their inability to treat negative symptoms are due to increased oxidative stress besides their mechanism of action; to find out if their levels of effect increase via interventions to decrease oxidative stress and therefore to investigate if free radicals have influence on resistance to treatment and progression in Schizophrenic Disorder. For this aim two study groups were constituted from patients suitable for study protocol who meet the diagnostic criteria of DSM-IV-TR Schizophrenic Disorder Paranoid Type. 17 of 31 patients used Haloperidol and 14 used Quetiapin. Questionnaries about sociodemographic properties, history of schizophrenia, medical history and physical examination were filled and blood values of antioxidant enzymes and vitamins were stated. During 16 weeks , patients were evaluated for seven times and at each evaluation SAS and BARS scalas and at 1th, 8th, 12th, 16th weeks BPRS, SANS, CGI scalas were filled. After first evaluation, Omega-3; 1000mg (EPA 180mg+DHA 120mg) 2x1, vitamin E 4001U (2x1), vitamin C 1000mg (1x1) were added to Haloperidol group. In Haloperidol group, Biperiden treatment which was started for extrapyramidal side effects was continued till the end of 8th week and was decreased as 0.5mg/day at the end. At the end of 12th week, again 0.5mg/day decrease was made in Biperiden dosage. At 16th week, antioxidant enzyme parameters of Haloperidol, Omega-3 (DHA+EPA), vitamin E and C group and Quetiapin group were studied again. This study compares the changes in 16 weeks occuring in patients treated with classical antipsychotics plus antioxidant drug and vitamins with the patients treated with atypical antipsychotics. It was found out that especially negative symptoms get better with the addition of antioxidants to classical antipsychotics, this recovery started faster compared to atypical antipsychotics, side effects of classical antipsychotics like extrapyramidal side effects could be partially prevented and the improvement was clear especially in akathisia. According to these, one can think that oxidative stress may hinder the response to treatment especially by contributing to emergence of negative symptoms and therefore can be accepted as a factor causing resistance to treatment and progression. It can also be thought that oxidative stress can affect mechanisms of various side effects of classical anti psychotics.