Pediatrik onkoloji hastalarında eritropoetin kullanımı

Abstract

Anemi onkoloji hastalarında sık olarak ortaya çıkan bir bulgudur. Genel olarak bakıldığında, tüm kanser olgularının yaklaşık % 50' sinde tedavinin herhangi bir aşamasında anemi gelişmektedir ve yaklaşık % 20' sinde transfüzyon ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu hastalarda kanserin tipi ve evresi, uygulanan kemoterapi ve radyoterapiye bağlı oluşan kemik iliği baskılanması, kemik iliğinin tümoral invazyonu, otoimmun veya mikroanjiopatik hemoliz, hipersplenizm, araya giren enfeksiyonlar ve beslenme bozukluğu gibi bir çok faktör aneminin oluşumuna katkıda bulunmaktadır. Ancak ilave hiç bir neden olmaksızın, diğer kronik hastalıklarda da rol oynadığı bilinen patofizyolojik mekanizmaların neticesinde anemi gelişebilir. Bu tip anemiye kanser ile ilişkili anemi adı verilir. Kanser hastalarında kan transfüzyonu ihtiyacını azalttığı gösterilmiş, güvenilirliği ispatlanmış ve rutin klinik uygulamaya geçmiş olan tek ilaç rekombinant insan eritropoetini (rHuEPO)' dir. Yapılan çalışmalarda eritropoetin tedavisine başlama zamanı, uygulanacak doz ve tedavinin devam süresi açısından büyük farklılıklar vardır. Çocuklarda enjeksiyon gibi ağrılı girişimlerin en aza indirilmesi hasta uyumunu arttıran bir faktördür. Bizim çalışmamızda haftada üç doz yerine tek doz rHuEPO verilmesinin aynı ölçüde etkili olup olmadığının araştırılması amaçlanmıştır. Bu çalışmaya yaş, cinsiyet, tanı ve uygulanan kemoterapi rejimleri yönünden birbirine benzer 16 hastadan oluşan çalışma ve kontrol grubu alındı. Çalışma grubunda yer alan hastalara haftada tek doz 450 Ü/kg/doz eritropoetin b subkutan olarak oniki hafta süreyle yapıldı. Eritropoetin tedavisi başlangıcında ve eritropoetin tedavisi sırasında hastalardan, haftada bir tam kan sayımı ve elektrolit bakıldı. Dört haftada bir demir, demir bağlama, transferrin, ferritin, vitamin B12 ve folik asit düzeyleri tayin edildi. Çalışma ve kontrol grubu hastalarında eritropoetin tedavisinin hayat kalitesine etkisini değerlendirmek için Lansky performans skalasından yararlanıldı.Çalışmanın sonunda eritropoetin uygulanan hasta grubunun hemoglobin değerlerinin kemoterapi sonrasında kontrol grubuna oranla yüksek seyrettiği (çalışma grubunda 11,23 ± 1,12 g/dl, kontrol grubunda 10,15 ± 1,0 g/dl) görüldü, bu yükseklik istatistiksel olarak anlamlı idi (p=0,001). Yine çalışma grubunun Lansky performans skalası değerlerinin ortalamasının dördüncü haftadan itibaren arttığı ve kemoterapi bitiminde çalışma grubunda 84 ± 10, kontrol grubunda ise 68 ± 9 olduğu görüldü. Her iki grup arasındaki hemoglobin ve Lansky performans skalası ortalama değerleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p=0,001). Ayrıca rHuEPO verilen hastalarda kemoterapi siklusları Esnasında yapılan transfüzyon ortalaması 1,5 ± 0,73 ünite, kontrol grubunu oluşturan hastalarda transfüzyon ortalaması 3 ± 1,03 ünite bulundu. Eritropoetin almayan grupta ortalama transfüzyon gereksiniminin 2 kat fazla olduğu, bununda istatistiksel olarak anlamlı olduğu görüldü (p=0,001 ). Sonuç olarak bu çahşmada haftada tek doz rHuEPO verilen grupta kontrol grubuna göre hemoglobin değerlerinde ortalama 1 g/dl' lık artış gözlenmiştir. Çalışma grubunda performans skalasının yükseldiği ve transfüzyon gereksiniminin yarıya indiği saptanmıştır. Bu veriler haftada tek doz rHuEPO uygulanmasının hastalarda hayat kalitesini arttırdığını ortaya koymaktadır. Daha geniş hasta gruplarında uygulama sıklığı ve dozunun belirlenmesini sağlayacak çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anemia is a frequently encountered finding in oncology patients. In generel, anemia develops in approximately 50 % of all cancer patients at some stage of their diseases and 20 % of them requires transfusions. In these patients, a variety of factors such as the type and the stage of cancer, bone marrow suppression due to chemotherapy and radiotherapy, tumoral invasion of bone marrow~ autoimmune or microangiopathic hemolysis, hypersplenism, intervening infections, and nutritional deficiency contribute to the development of anemia. However, anemia may also develop due to some pathophysiologic mechanism that are known to play a role in the developement of anemia in other chronic diseases. This type of anemia is called as cancer related anemia. The only medical treatment that has been proved to decrease blood transfusion requirement, proved to be safe, and is used in routine clinical therapies is recombinant human erythropoetin (rHuEPO). There are major differences in the the time to start the treatment, the dose to be applied, and the duration of the treatment between different centers. In this study, we aimed to evaluate the effectivity of rHuEPO in children with solid tumors in a controlled fashion. A study and a control group having similar properties in respect to age, gender, diagnosis and treatment have been constituted and each group included 16 children. Patients in the study group received rHuEPO ß, 450 IU/kg/dose, subcutaneously, once a week, for 12 weeks. Complete blood count and electrolytes were measured at the baseline and every week after the commencement of rHuEPO 13 therapy. In addition, serum iron and iron binding capasity, transferin saturation, serum ferritin, vitamin B12 and folic acid levels were checked every 4 weeks. Lansky performance scale was used to assess the influence of rHuEPO 13 therapy on the quality of life in both study and control patients. At the end of the study we found that mean hemoglobin level of the study group was significantly higher than that of control group (11,23 ± 1, 12 g/dl, versus 10,15 ± 1,0 g/dl), (p=0.001). In addition, Lansky performance scale scores of the study group increased after the fourth week and at the end of the study, mean score was significantly higher in the study group (84 ±10, versus 68 ± 9), (p=0.001 ). Mean transfusion number required during chemotherapy cycles was significantly lower in the study group (1,5 ± 0,73 unit versus 3 ± 1,03 unit) (p=0.001 ). In conclusion, rHuEPO ß therapy in children with cancer related anemia increases the h~moglobin levels and decreases transfusion requirement, and as a result increases the quality of life. Since similar studies in pediatric age group have been limited, further studies are needed to determine the exact dose, time of the onset of treatment, dose frequency, and to which group of patients it should be given.