M.Tayyib Okiç ve hadis ilmindeki yeri

Abstract

Hadis ilminin öğretimi Hz. Peygamber döneminden itibaren günümüze kadar devam edegelmiştir. İlk başlarda sırf hadis öğretiminden ibaret iken bu ilim gelişerek zamanla günümüzdeki halini almıştır. Hadis ilminin bugünkü haliyle mevcudiyeti müslüman alimlerin gayretlerinin bir sonucudur. Bu alimlerden biri de Muhammed Tayyib Okiç'tir. Bosna-Hersek'in Graçanica şehrinde doğmuş, ilk, orta ve yüksek tahsilini Saraybosna'da bitirmiş, lisansüstü çalışmalarını ise Paris'te yapmış olan Okiç, 1945 yılından sonra hep Türkiye'de yaşamış ve orada vefat etmiştir. 1949/1950 eğitim-öğretim yılında Ankara Üniversitesi, bünyesinde bir İlahiyat bölümü açmış ve orada Okiç'i dönemin ifadesiyle dogmatik bilimler kürsüsüne başkan olarak tayin etmiştir. 1969 yılına kadar Ankara Üniversitesi'nde kalan Okiç, bu üniversiteyle ilişiği kesilerek Konya İslam Enstitüsü'ne tayin edilmiştir. Daha sonra buradan da uzaklaştırılarak kısa bir sure boşta kaldıktan sonra Erzurum İlahiyat Fakültesi'ne tayın edilmiştir. İlk başlarda hadis, tefsir ve fıkıh dersleri verirken daha çok hadise yoğunlaşmıştır. Ailesi Bosna'da kalmasına rağmen onları asla unutmamış, irtibatını devam ettirmiştir. Ders verdiği öğrencilerini bile unutmayan bir tabiata sahip olan Okiç, dönemin birçok müsteşrikiyle de iletişimi sürdürmüştür. Hadis alanı dışında da çalışmaları bulunsa da Okiç'in temel çalışmaları hadis alanıyla ilgilidir. Hadiste birçok konuda geleneksel çizgiyi takip etmekle birlikte belli konularda kendi bakış açısını yansıtmaktan da geri kalmamıştır. Bugün gerek Türkiye gerekse Balkanlarda Okiç'in İslamî ilimlere dair görüşleri, öğrencileri tarafından temsil edilmekte ve halen günümüzdeki araştırmacılara ışık tutmaktadır. Bosna ile Türkiye arasında bir kültür köprüsü görevi gören Okiç. 9 Mart 1977 tarihinde Ankara'da vefat etmiştir. Nâşı Saraybosna'ya nakledilerek Bare mezarlığına defnedilmiştir.

Teachings of the science of hadith began since the time of Muhammed s.a.s. and continues to this day. In the beginning, this science was simply teaching of hadith but later it developed into the form it has today. Today's state of the science of hadith was accomplished by a lot of effort and hard work of many scholars. One of these scholars was Muhammed Tayyib Okic. Okic was born in the city of Gracanica in Bosnia and Hercegovina. He finished his elementary, secondary and postsecondary education in Sarajevo, postgraduate studies in Paris. After year 1945 he lived in Turkey, where he also died. In 1949/1950 school year, the University of Ankara adds a theology major where they appoint Tayyib Okic as the president of the chair of dogmatic sciences, as called at that time, where he stays until 1969. After he leaves the University of Ankara, he continues to Konya, but soon after he leaves and gets appointed as a professor at the University of Theology in Erzurum. In the beginning, he teaches the teachings of hadith, tefsiri and Islamic law, but later he concentrates more on the teachings of hadith. He kept a strong relationship with his family even though his family stayed in Bosnia during his career abroad. In addition, he stayed close to his former students and continued his ties with orientalists. Even though he had works in other sciences, his main works were in the science of hadith. In general, his works followed the path of traditional hadith, but in different occasions he did not hesitate to express his own views. Today in Turkey, and also in the Balkans, his ideas related to Islamic sciences are represented by his former students while serving as a light for todays researchers in this area. Okic, who served as a cultural bridge between Bosnia and Turkey, died on March 9th 1977 in Ankara. His body was transferred to Sarajevo, where he was buried in the Bare cemetery.