Bosna Hersek Seona Köyü'nün halk edebiyatı ve folklor ürünlerinin incelenmesi

Abstract

"Bosna Hersek Seona Köyü'nün Halk Edebiyatı ve Folklor Ürünlerinin İncelenmesi" adlı bu çalışmamızın konusu Bosna Hersek'in Müslüman köylerinden biri olan Seona köyünde geçmişte yaşanmış ve günümüzde de hâlâ yaşatılmaya çalışılan gelenek, âdet ve folklor ürünlerini toplamak ve bunları değerlendirmektir. Bu çalışmada, Seona köyündeki doğum, evlenme ve ölüm ile ilgili uygulamaları ve inanışlarının tanıtılması hedeflenmekle birlikte halk edebiyatı ürünlerine de yer verilmiştir. Seona Köyü Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'dan 145 km uzaklıktadır. Kendisine en yakın şehir olan Srebrenik ile arasındaki mesafe 4 km kadardır. Seona köyü folklor ve âdetler açısından çok zengin bir geçmişe sahip olmasına rağmen hala bu konuda yazılı bir kaynak bulunmamaktadır. Yazılı kaynaklarda yer almayan fakat halk arasında varlığını sürdüren bu ürünlerin Boşnakçadan Türkçeye çevrilip yazıya geçirilmesi, Bosna Hersek'te bulunan bir Müslüman köyünün âdet ve halk edebiyatı ürünlerini Türk insanlarına tanıtılması çalışmamızın temel amaçlarından biridir. Bu köydeki Müslüman halkın aynı coğrafyadaki diğer dinsel ve etnik topluluklardan etkilenmiş oldukları, tarih boyunca âdetlerinin ve geleneklerinin değiştiği ve daha karmaşık hâle dönüştükleri söylenebilir. Bunun yanında bölgenin geçmişi ve Türk kültürüyle olan bağı dikkatimizi bu çalışmaya çevirmiştir. Bu yüzden bu çalışma hem Türk kültüründe de mevcut olan âdetler ve folklor ürünleri görmek hem de özellikle Boşnaklara ait ve Türklerde görülmeyen halk geleneklerini ve ürünleri öğrenebilmemiz için önemlidir. Bu çalışmanın Boşnaklar ve Türkler arasındaki manevi köprülerden biri olacağına inanarak bazı kısımlarında, bu iki halkta görülen bazı geleneklerin benzerliklerini ve farklılıklarını da vurgulayacağız.

The main concern of this paper, named „Folk Literature and İt's Products of Seona Village in Bosnia and Herzegovina" is folklore and former customs and the attempt to preserve them to this day in a muslim village called Seona in Bosnia and Herzegovina. Other than presenting customs and beliefs related to birth, weddings and death, the main goal of this paper includes products of folk literature and examples of the same. Seona village is 145 kilometers aeay from the capital city Sarayevo.Closer town is Srebrenik which is four kilometers away from the village. Seona village is immensely rich in folklore and customs, there are still no written sources on the subject.One of the main objectives of this paper is to translate these customs, for which there are no written sources, even though their consistency stayed intact among the people of Seona, from Bosnian to Turkish language, and by doing that to bring closer customs and folk literature products of a muslim village in Bosnia and Herzegovina to Turkish people. It could be said that the fact that the muslim population of this village was under the influence of other religions and nations, whose people lived on the same geographical area throughout history, further enriched their customs. Furthermore, the history and connection of the area to Turkish culture alone is enough to make this place so attractive for this kind of paper. Consequently this paper is not only going to enable learning more about the customs that exist in Bosnia, but also about those that exist in both in Bosnian and Turkish cultures. In some parts of this paper, similarities and differences in customs are emphasized, in hopes to have this paper be a cultural bridge between Bosnian and Turskih people.