Murat Dağı (Uşak, Kütahya) alpin ve subalpin bölgesinin bazı bitki topluluklarında azot dönüşümleri üzerinde araştırmalar

Abstract

Murat Dağı (Didymus) çok sayıda endemik türü içeren florası ve farklılaşmış vejetasyon tiplerini barındırdığından Türkiye'nin 122 Önemli Bitki Alanı (ÖBA) arasındadır (Çırpıcı, 2005). Çalışmamızda, serpantin ana materyale sahip Murat dağı alpin ve subalpin bölgesinin bodur çalı (Juniperus communis), keçemsi (Plantago holosteum) ve otlak alan (Alyssum virgatum) topluluklarının toprağında azot mineralleşmesi araştırıldı. Azot mineralleşmesi toprağın iki farklı katmanında (0-5 cm ve 5-15 cm) alan inkübasyonu yöntemiyle çalışıldı. Net mineral azot verimi ile toprak özellikleri (nemi, pH, organik C, toplam N, maksimum su tutma kapasitesi, C/N oranı) arasındaki ilişkisi belirlendi. Net mineral azotun mevsimsel değişiminin anlamlı (P<0.05) olduğu saptandı. Yıllık net mineral azot veriminin (0-15 cm'lik toprak katmanında) topluluklar arasındaki farkın anlamlıdır (P<0.05) ve Plantago holosteum keçe topluluğunda 59 kg / ha / yıl-1, Juniperus communis bodur çalı topluluğunda 53 kg / ha / yıl-1 ve Alyssum virgatum otlakalan topluluğunda 43 kg / ha / yıl-1 olarak bulundu. Toprak neminin azot mineralleşmesinde sınırlayıcı olduğu belirlendi. Net mineral azot ve nitrifikasyon oranı ile toprak özelliklerinden nem arasında anlamlı (P<0.05) pozitif korelasyon saptandı. Fakat, Net mineral azot ve nitrifikasyon oranı ile toprak organik karbonu arasındaki korelasyon anlamlı negatif olarak bulundu.

Murat (Didymus) Mountain is endowed with a rich flora containing numerous endemic species and forming several well-distinguished vegetation types. For this reason, the mount is one of the 122 Important Plant Areas (IPAs) of Turkey (Murat Mountain, IPA 38). Nitrogen mineralization was investigated in the soil of the dwarf shrub (Juniperus communis), mat (Plantago holosteum) and grassland (Alyssum virgatum) communities with serpentine substratum in the alpine and sub-alpine belts of Murat Mountain. The N mineralization and annual net production in two soil depths (0-5 and 5-15 cm) of three communities were measured with a field incubation technique. Simple correlation analyses were performed between net N-mineralization and soil properties (soil moisture, pH, Organic C, total N, Water Holding Capacity, C/N rate). The significant seasonal fluctuation of net mineral nitrogen was found (P<0.05). Significant differences were detected in annual N mineralization rates (in the 0-15 cm depth of soils) among three communities (P<0.05). Annual net mineral nitrogen yield in the soils of Plantago mat community, Juniperus dwarf shrub community and Alyssum grassland community was 59 kg / ha / y-1, 53 kg / ha / y-1 and 43 kg / ha / y-1, respectively. Soil moisture was limited on N mineralization. Significant positive correlation between Net N mineralization and/or nitrification and soil moisture was found (P<0.05). However, the correlation between the soil organic C and net N mineralization and nitrification rates was a negative significantly (P<0.05).