Varroa destructor ile doğal enfeste bal arılarında organik asitlerin kullanımı ve etkinliği

Abstract

Bu çalışma, Avrupa bal arısının (Apis mellifera L.), dünyanın birçok ülkesinde ve ülkemizde en yaygın paraziti olan Varroa destructor'a (Anderson ve Trueman, 2000) karşı Avrupa ve Amerika'da kullanılan organik asitlerden Formik asit, Okzalik asit ve Laktik asit'in Marmara Bölgesi koşullarında kullanımı ve etkinliğinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Asitlerin etkinliğini belirlemek amacıyla, iki sonbahar ve bir ilkbahar olmak üzere üç sezon boyunca sekizer kovandan oluşan gruplara, Formik asit % 80'lik flakon şişesi ve % 65'lik poşet yöntemiyle 1 hafta arayla 2 kez, % 4`lük Okzalik asit çerçeveler arasına damlatma yöntemiyle 1 hafta arayla 3 kez, % 15'lik Laktik asit çerçeveler üzerine püskürtme yöntemiyle 1 hafta arayla 2 kez uygulanmış, bir grup da ilaçlanmadan kontrol olarak bırakılmıştır. Aynı zamanda karşılaştırma amacıyla etkisi bilinen bir kimyasal ilaç olan Coumaphos (Kamofos) etken maddeli Perizin de bir gruba denenmiştir.Asitlerin etkinlikleri Yüzde Değişimi Formülüne göre, asitler arası ilişki ise çoklu karşılaştırma testiyle hesaplanmıştır. Buna göre sonbaharın 1. sezonunda en yüksek etki % 81.58 ile Okzalik asitte daha sonra % 76.28 ile Perizinde, % 55.97 ile Formik asitte, % 18.82 ile Laktik asitte görülmüştür. İlkbahar sezonunda % 87.0 ile Perizinde, % 76.57 ile Laktik asitte, % 66.66 ile Formik asitte ve % 56.59 ile Okzalik asitte; sonbaharın 2. sezonunda (3. sezonda) ise % 95.44 ile Perizinde, % 94.44 ile Formik asitte, % 74.98 ile Okzalik asitte ve % 61.27 ile Laktik asitte ortaya çıkmıştır. Denemeler süresince ana arının yumurtlama performansında bir azalma olmamış, işçi arılarda da anormal ölümler görülmemiştir.Sonuç olarak her üç asidin de ülkemiz Marmara Bölgesi koşullarında özellikle sonbaharda belirtilen şekillerde kullanılması durumunda Varroa destructor'a karşı etkili olabileceği sonucu çıkarılmıştır.

This study has been performed to determine efficacy of formic, oxalic and lactic acids which are commonly used in Europe and America to control Varroa destructor (Anderson and Trueman, 2000), common ecto-parasite in whole world including Turkey, on naturally infested honey bee (Apis mellifera L.) colonies in Marmara Region.Experimental colonies were divided in to five groups that has eight hives each, homogenically. Formic, oxalic, lactic acid and coumaphos (to compare, efficacy-known chemical) were applied to each group and one group is served as untreated control. Each colony was treated in three seasons, two fall seasons and one spring season.The efficacy of acids were detected via Percentage Changing formula and importance between the acids was determined via Multiple Comparisons test. In the first fall the highest efficacy has achieved from oxalic acid as % 81.58, Perizin % 76.28, formic acid % 55.97 and lactic acid % 18.82. In spring season Perizin 87.0, lactic acid % 76.57, formic acid % 66.66, oxalic and % 56.59; and in the second fall season (third season) Perizin % 95.44, formic acid % 94.44, oxalic acid % 74.98 and lactic acid % 61.27. During trials, there was no reduction observed. in queen bee?s egg laying and adult bee deaths due to treatment.In conclusion, efficacy of these organic acids against V. destructor were determined when used in late fall in Marmara conditions of Turkey.