Resimli bir Osmanlı tarihi: Âsafî Paşa'nın Şecâatnâme'si

Abstract

Resimli Bir Osmanlı Tarihi:Âsafû Paşa'nın Şecâatnâme'siÜK TY.6043'No'da kayıtlı bulunan Şecâatnâme, Âsafû mahlasını kullanan Dal Mehmed Çelebitarafından Sultan III.Murad'ın saltanatı yıllarında, 1586 yılında stanbul'da yazılmıştır. Şecâatnâme1578-1590 yılları arasında yapılan Osmanlı- ran savaşlarının 1578-1585 tarihlerini anlatır. Âsafû'ninTürkçe manzum olarak kaleme aldığı Şecâatnâme'nin nazım türü gazavatnâme, nazım şekli isemesnevidir.Altı nakkaşın elini yansıttığı düşünülen Şecâatnâme resimlerinde, Osmanlı ve Safevileri konu alansahnelerde, rengin kullanımı, kompozisyon anlayışı ve figür pozlarında farklılıklar görülür. Sekiz yıllıkbir sürecin 77 resimle anlatıldığı minyatürlerde Osmanlı, Safevi, Gürcü ve Kırım hanedanının yönetici,bürokrat ve komutanları ilgili bölümlerde geleneksel giyim-kuşamlarıyla yer alırken anılan kişilerinportreleri de 16.yüzyılın son çeyreğindeki yönetici ve komutanları ön plana çıkarır. Şecâatnâme'ninresimlenme aşamasında yazar, nakkaş ve hattatın planlamaları sonucu resimlenecek konular ve bukonuların sayıları seçilmiş ve ilgili bölümün sonlarında bu resimler için boşluklar bırakılmıştır. Yapılanplanlamada, resim sayılarının tespitinde Âsafû'nin büyük etkisinin olduğu yazarın 77 minyatürün19'unda yer almasından anlaşılmaktadır.

Advisor(s)An Illustrated Ottoman History:Şecaatname of Âsafû PashaHaving been enrolled in ÜK TY 6043 No., the Şecaatname was written by Dal Mehmed Çelebi who wasusing the appellation "Âsafû" around 1586s during the sovereignty years of Sultan III. Murad. Şecaatname depictsthe dates between 1578-1585 of Ottoman-Iran wars that were made between 1578-1590. Having been written out inTurkish in verse form by Âsafû the Şecaatname's verse type is gazaname -the campaign monograph- in Masnaviform of poetry.In the illustrations of the Şecaatname which were considered that six artists reflected their handicrafts, on thescenes that are depicting Ottoman and Safavids, the differences in the use of color, the sense of composition and thepostures of figures are distinct. In the miniatures in which the eight years period was depicted with 77 illustrations,within the chapters related with the governors, bureaucrats and commanders of the Ottoman, Safavids, Georgian,Crimean Dynasties, these figures take place with their traditional dress and finery and the portraits of the foregoingpersons emphasize the governors and commanders of 16th. Century's last quarter. During the illustrating stage ofthe Şecaatname due to the planning of the author, artists and calligrapher together, themes to be illustrated and thenumbers of these themes were settled and there left spaces for those illustrations at the end of the related chapter.From his taking place in 19 of total 77 miniatures it was clearly understood that Âsafû had a considerable influenceover this planning and determining the illustration number.