Kahramanmaraş İli'ndeki Dulkadiroğlu Beyliği yapıları

Abstract

Kahramanmaraş, tarihinde birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve sürekli el değiştiren bir şehir olması sebebiyle bünyesinde farklı kültürlere ait izler bulunmaktadır. Malazgirt Zaferi'nden sonra Anadolu'ya hakim olmaya başlayan Türklerin burada tutunmaları ve yerleşmeleri için üç çeyrek asır geçmiş ve 12. yüzyılın ikinci çeyreğinden itibaren yapı faaliyetlerine başlamışlardır. 13. yüzyılın başlarından itibaren Anadolu Selçuklu Devleti'nin, Türk birliğini sağlaması ile birlikte mimari bir hareketlilik yaşanmıştır. 14. yüzyıl başında Anadolu Selçuklu Devleti'nin dağılması sonucunda ortaya çıkan Türkmen Beylikleri küçük ölçekli fakat sağlam mimari denemelerde bulunmuşlardır. Anadolu Selçuklu Devleti sonrasında kurulan beyliklerden biri de Dulkadiroğlu Beyliği'dir. Kahramanmaraş'ı kendine merkez seçen Dulkadiroğlu Beyliği 1337-1522 yılları arasında Memluklar ve Osmanlılar arasında bir denge siyaseti uygulamaları nedeniyle varlıklarını uzun süre koruyabilmişlerdir. Bu süre zarfında, sınırları çerçevesinde çeşitli yapı faaliyetlerinde bulunmuşlardır. Osmanlılar'a katılmalarının ardından da beyliğe mensup kişilerce yapı faaliyetleri devam etmiştir. Kahramanmaraş'ta, genellikle bir külliye anlayışı içerisinde uygulamış oldukları yapı faaliyetleri neticesinde cami, mescit, medrese, zaviye, han, hamam, köprü vb. birçok vi eser meydana getirerek vakıflar tahsis etmişlerdir. Farklı şehirlerde yer alan yapıları şehirlerin konumları itibari ile de farklı özellikler göstermektedir ve bir üslup birliği görülmemektedir. Kahramanmaraş merkezinde yer alan bu yapılardan bir kısmı günümüze gelememiş, bir kısmı çeşitli onarım ve ilavelerle orijinal özelliklerini kaybetmeye başlamışlardır.

Kahramanmaraş, has been home to many civilizations in the history, and since it is a city that is constantly changing hands, there are traces of different cultures within its structure. After the victory of Malazgirt, the Turks began to dominate Anatolia and settled here for three quarters of a century and settled in the second quarter of the 12th century began construction activities. Since the beginning of the 13th century, the Anatolian Seljuk State, with the Turkish unity, has experienced an architectural mobility. The Turkmen Principalities, which emerged as a result of the disintegration of the Anatolian Seljuk State at the beginning of the 14th century, made small scale but robust architectural experiments. One of the principalities established after the Anatolian Seljuk State was the Dulkadiroğlu Principality. The Dulkadiroglu Principality, which chose Kahramanmaraş as its center, was able to maintain their existence for a long time due to the practice of a balance policy between the Mamluks and the Ottomans between 1337-1522. During this period, they carried out various construction activities within the framework of their borders. After joining the Ottomans, construction activities continued by the members viii of the principality. In Kahramanmaraş, mosques, masjids, madrasas, zaviye, inns, baths, bridges, etc. are generally used as a result of the construction activities they have implemented in a sense of a complex. They have created many works and allocated foundations. The structures located in different cities show different characteristics in terms of the locations of the cities and there is no unity of style. Some of these buildings in the center of Kahramanmaraş have not survived and some of them have lost their original features with various repairs and additions.