Tek boğum kültür yöntemi ile bazı F1 hibrit domates çeşitlerinde klon çalışmaları

Abstract

Domatesin nodal dokuları hormon üretim ve dağıtımını yapabilecek bir yapıya sahiptirler. Bu yapı, kültürün başlangıç ortamında sitokinin gereksinimini ortadan kaldırmaktadır.Ancak, in vitro koşullardaki çoğul sürgün oluşumu daha yüksek bir sitokinin miktarına gereksinim duymaktadır. Böylece, çoğul sürgün oluşumunu sağlamak için kullanılan sitokinin miktarı yüksek olmaktadır. I. Denemede; başlangıç kültür ortamlarında kullanılan 2 mgll BA+1 mg/I NAA veya tek başına kullanılan 1,5 mg/I BA, nodal eksplantlardaki sürgün gelişimini inhibe etmiştir. Sürgün gelişiminin inhibe olması, çalışmalarda kullanılan domates çeşitlerinin apikai dominansiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. II. Denemede; Mı, Ivk, M3 modifiye MS ortamlan sürgün gelişimini uyararak, bu ortamlardaki eksplantlann 1 mg/I KIN+ 1 mg/I GA3 ile takviye edilen MS ortamına transferi ile Dianapeel çeşidinde % 78.5, 5219 çeşidinde ise % 9'luk bir bitkicik eldesi sağlanmıştır. III. Denemede; sürgün oluşturma ortamına 1 mg/I 2ip+1 mg/I GA3 ilavesi, Novapeel çeşidinde %55.5, Dianapeel çeşidinde %50.0 ve 5219 çeşidinde ise %33.3'lük bitkicik eldesi sağlamıştır. IV. Denemede; başlangıç besin ortamlarındaki makro ve mikro tuz seviyeleri düşürülerek, %7 oranında şeker ve 1 mg/I GA3 kullanılmıştır. Bunun yanısıra, başlangıç kültür ortamından sürgün oluşturma ortamına eksplant transferi II. ve III. Denemelere göre daha erken bir devrede yapılmıştır. Bu uygulamalar, bitkicik oluşum oranlarını yükselterek Dianapeel çeşidinde % 135.7 ve Pampas çeşidinde % 45.4 oranında bitkicik eldesini sağlamıştır.

The nodal tissues of tomato are capable of producing and distributing hormones. This structure eliminates the cytokinin requirement in the initial culture medium. However, multiple shoot formation under in vitro conditions require a higher cytokinin quantity. Thus, the cytokinin quantity used for the induction of multiple shoot formation is high. In the first trial, 2 mg/1 BA+ 1 mg/l NAA or 1.5 mg/l BA alone used in the initial culture media inhibited the shoot development from nodal explants. The inhibition of shoot development indicated that the tomato cultivars used in the study had apical dominance. In the second trial; Mi, M2, M3 modified MS media stimulated shoot development and plantlet formation rates of 78.5 % and 9 % were obtained in cvs. Dianapeel and 5219, respectively, through the transfer of these explants to the MS medium supplemented with 1 mg/l KIN+ 1 mg/l GA3. In the third trial, the addition of 1 mg/l 2ip+ 1 mg/l GA3 to the shoot formation medium resulted in the plantlet formation rates of 55.5 %, 50 % and 33.3 % in cvs. Novapeel, Dianapeel and 5219, respectively. In the fourth trial, macro and micro salt levels in the initial nutrient media were lowered and 7 $rsugar and 1 mg/l GA3 were used. Nearby, transfer of explant from the induction medium to the shoot development medium was achieved in an earlier stage compared with the ll.nd And lll.rd trials. These treatments raised the plantlet formation rates up to 135.7 % and 45.4 in cvş. Dianapeel aqd Pampas, respectively.